xoves, 12 de setembro de 2024

VAL DO ESQUEIRO. SOTO DE LUÍÑA( CUDILLERO)

 No concello de Cudillero xa teño feito unhas cuantas rutas:

Ruta do río Cabo ou Ballota.

Praia do Silencio e Ribera del Molín dende Santa Marina.

Oviñana: acantilados de Cabo Vídio/ Oviñana/Bosque de Valdredo

Lamuño/La Concha/Lamuño

Todas elas foron feitas en parroquias do concello, aínda teño algunha pendentes, unha delas na mesma vila.

A parroquia que hoxe visitamos, Soto de Luíña (en asturiano Souto Lluiña) non ten aínda 500 habitantes e recibeu xunto con Novellana no ano 1992 o Premio Príncipe de Asturias ao "Pueblo Ejemplar"

Características desta ruta:
Lonxitude. 8,2 km.

Dificultade: baixa

Ruta circular sinalizada pero con sinais pequenas que poden pasar desapercibidas. Eu recomendo seguir un track. Hai varios. eu deixo o meu en WIKILOC

Descripción:

A ruta parte da igrexa de Santa Mª que é froito da construcción en diversos periodos tendo a súa orixe no S. XVI, evolucionando no seguinte para rematar a súa identidade actual no S. XVIII. É de estilo barroco e destaca a súa Torre con 11 hornacinas similares que albergan imaxes relixiosas en pedra ou madeira.

O antigo Hospital de Peregrinos ao pé da igrexa anterior, e formando perte do conxunto monumental, data do S. XVI e o edificio actual ten unha arquitectura vinculada ao desenrolo constructivo da igrexa.
Na 2ª década do S. XVIII reformouse o 1º edificio para dar un servizo pleno aos peregrinos do Camiño de Santiago (O Camiño Primitivo pasa por aquí) Funcionou nesta época tamén como escola. O edifcio reproduce o modelo de casa noble rural asturiana.
No S. XIX, o edificio foi Casa Rectoral e Centro de Difusión Cultural.
Despois dun proceso d eabandono e deterioro durante uns anos, no 1992 remataron unhas obras de restauración que deron ao edificio o novo uso de Casa da Cultura.


Antigo hospital de peregrinos, rectoral, escola...hoxe Casa da Cultura

Camiñamos ata sair da vila pillando onde está "La Tasca de Rosa" á dereita. Nesta tasca comemos hoxe. O certo é que con boa atención e con limpeza pero pareceunos un "menú do peregrino" algo caro: Patacas fritas, 2 ovos, un chorizo (en lugar do chourizo podías escoller tamén entre beicon ou lombo) bebida, pan e postre (arroz con leite), 13,5€ (café aparte)

O que vemos no poste é a maneira de como está sinalizada esta ruta. É bastante pequeno o sinal e ás veces pasa desapercibido.

Á nosa esquerda vemos por vez 1ª o río Esqueiro que ten un curto percorrido (15 km.) antes de desembocar na Praia de S. Pedro.

Imos dirección Prámaro, un lugar desta parroquia de Souto de Luíña, de pouco máis de 40 habitantes e onde a actividade económica máis importante parece ser a gandaría.

Pasamos pola fonte deste lugar:

A Ponte de FEVE  en Prámaro construida nos anos 1928/29. Tamén vimos  moitas paneiras e hórreos. 

Prámaro é un lugar moi cha, un fértil val ao pé do río Esqueiro.

En Prámaro hai 2 capelas, moi cerca unha da outra. A 1ª que atopamos é a Capela do Anxo da Garda que é privada, pertence a 3 familias que se relevan ano a ano para coidala.

Prámaro é un lugar moi tranquilo e fermoso que no verán aumenta moito a súa poboación.

A outra capela é a da Virxe dos Remedios, patroa da localidade e á que se dedican as Festas que se celebran en xullo.

Ao remate da aldea, chegamos ao río e collemos á esquerda pra comenzar a camiñar polo paseo fluvial ás beiras do río Esqueiro.

Iniciamos o paseo fluvial do Río Esqueiro.

Á dereita levamos o río e á esquerda os prados e as vivendas de Prámaro.


Actualmente quedan 3 gandarías que se dedican á producción de leite.



Atopamos varias pontes que cruzan o río.

O río Esqueiro leva bastante auga e axuda a facer máis fértiles estas veigas.

Estamos a punto de abandonar este paseo momentáneamente.

Chegamos a un cruce e se seguimos os dous peregrinos que vemos, voltamos a Soto de Luíña nun poucos metros. Como nós non imos facendo o Camiño Primitivo hoxe, cruzamos a estrada, alonxándonos de momento do río Esqueiro.

Estamos no lugar El Cepedo.

Na parede desta casa vemos sinalizacións do Camiño Primitivo (En Asturias o sinal da cuncha é ao revés que en Galicia) e da ruta que estamos a facer.


Estamos noutra parroquia, na de S. Martín de Luíña, limítrofe coa anterior de Soto. Pasamos por El Cepedo.


En El Cepedo, collemos un carreiro e voltamos outra vez ás beiras do río Esqueiro que imos acompañar case ata a súa dsembocadura.


Ao lonxe, vemos a A8. Pasaremos por debaixo dese viaducto.


Entre árbores, á beira do Esqueiro.


Deixamos o río de novo e cruzamos unha ponte para salvalo. Torcendo á dereita xa imos cara a S. Pedro de la Ribera.


S. Pedro de la Ribera pertence á parroquia de Soto de Luíña. É un lugar pequeno moi próximo ao mar e dividido en dúas zonas cortadas pola estrada que chega aí. Son Calea de Arriba e Calea de Abajo.
Na foto, entrando na vila, vemos Calea de Arriba.

Pasamos o Camping en cuxo bar paramos a toamr algo e logo esta recta que vemos achéganos ata a praia.

O río Esqueiro desembocando na Praia de S. Pedro.

A Praia de S. Pedro ou de Bocamar é unha das máis importantes e concorridas de Cudillero 

Esta praia conta con bos equipamentos: socorrismo, bares, área recreativa...

Agora, en lugar de ir por onde viñemos e para facer esta ruta circular pillamos á dereita.

O Camping de S. Pedro de la Ribera estaba aínda a tope. Tiña tendas de campaña, caravanas e bungalows. Está moi ben situado, a 200m. da praia e a 10km. de Cudillero. Ten tamén un bar-restaurante grande e con terraza.

Pasamos por Calea de Arriba.

 E dende aquí vemos ben todo S. Pedro con Calea de Abajo e Calea de Arriba.

Ao rematar Calea de Arriba collemos un camiño en lixeira subida uns metros.

Pasamos de novo por debaixo da A8

E desembocamos xa no barrio de La Foxaca, chegando a Soto de Luíña.

Pasamos diante do Colexio Público "Nuestra Señora de la Humildad"

E deseguida estamos de novo na igrexa.

Os sinais da ruta lévannos por detrás da igrexa onde vemos esta fonte sen auga.


Páxinas web empregadas:
https://www.rtpa.es/noticias-asturias:Pramaro,-un-pueblo-agricola-y-ganadero-del-concejo-de-Cudillero_111694774813.html










luns, 9 de setembro de 2024

MONTES DE FAZOURO E NOIS (FOZ)

 Hoxe deume por facer unha ruta moi cerca de onde vivo, por zonas de monte que non coñecía. Gustoume bastante porque non pisa apenas asfalto, indo practicamente toda ela por camiños de monte, pero na costa lucense os montes son todos monocultivos de eucalipto polo que  calquera ruta pode chegar a resultar monótona. Como esta é curta tampouco dá tempo a que se faga cansina. Así que xa sabedes, cando non teñades outra ruta mellor, este é curta e fácil.

Características:

 Lonxitude: 5,6 km

Dificultade: baixa.

Ruta circular que eu mesma planifiquei e polo tanto é preciso un trck para poder realizala. Deixo o meu en WIKILOC:

Descripción:

Partín da capela do barrio de Lousada en Fazouro que ten unhas espectaculares vistas sobre a costa lucense e algo da asturiana xa que en días despexados vese perfectamente a punta de Tapia de Casariego.

Esta capela do S. XVIII é pequena e moi humilde, ten nun lateral un reloxo de sol. Hai algúns anos había neste lugar misas tódalas semanas que ofrecían os veciños polos seus defuntos ou outras intencións. Actualmente só hai misa unha vez ao ano: o día 8 de decembro, festividade da Inmaculada Concepción.

Vistas dende ao é da capela:


Deseguida pillamos un camiño de monte.

Dá gusto chegar a algún claro cando nalgún monte cortaron os eucaliptos.

Este tramo  vai en ascenso suave e ademais é curto (uns 700m.) O camiño está perfecto para camiñar.

Desembocamos nunha ancha pista de terra. Collendo á esquerda, atallamos e evitamos un tramo de vexetación bastante pecha nun curto tramo. Eu pillei á dereita porque quería chegar ata Trasmonte, barrio máis alto de Nois.

Non atraveso o barrio de Trasmonte (oficialmente Trasmonte das Chousas) senón que mesmo onde empeza a estrada asfaltada, torzo á esquerda.
 
Alégrame ver por fin un fermoso camiño de carro ao pé dun pequeno souto.

Parece que hai zonas na Mariña onde volven a proliferar os soutos. Vese que estes son castiñeiros ben novos.

O camiño pasa a ser de monte pero ten un pequeno tramo así pechado. Eu pasei ben pero con pantalón largo (sempre o levo aínda que sexa verán, precisamente porque podo atoparme camiños así e para evitar picaduras de carrachas) e con botas.

Como dixen, o tramo malo é moi curtiño e deseguida o camiño pasa a ser como se ve na foto. Algo máis adiante tiña algo de auga porque baixa por aí un rego; de seguro que no inverno haberá máis pero pásase polo lado.

Topamos outra vez coa pista anterior pola que chegáramos a Trasmonte e agora cruzámola para meternos noutro camiño de monte no que vemos ao inicio do mesmo uns grandes socavóns producidos por unhas enormes rodeiras.

Deseguida atopamos o motivo de porque se atopa así o camiño cando vemos esta paleadora.

A baixada é por unha ancha pista por onde pasan as liñas eléctricas de alta tensión.
 
Nun momento dado indicado no track da ruta, deixamos esta pista para pillar un camiño de monte á esquerda.

Di unha amiga miña que se imos camiñando por un bosque, sexa da clase que sexa e de súpeto aparecen loureiros é sinal deq ue cerca hai unha ou máis vivendas. Sempre é certo!
Neste caso, estamos chegando ao barrio do Morgallón.

 Vistas dende algunha zona do Morgallón.

Baixando polo camiño vexo unha entrada á dereita, achégome e atopo unha enorme plantación de castiñeiros. Un enorme souto!! Que gusto dará velo dentro duns anos no medio de tanto e tanto eucalipto.

Xa vexo o asfalto. Remata o camiño ao chegar ao barrio do Morgallón.

A Fonte de Quintas é coñecida na contorna, non só en Fazouro pola súa auga fresca e fina. Vén moita xente buscar auga dela.

O barrio do Morgallón, o río Ouro ao fondo e o barrio de Vilarmea. Máis lonxe, a costa lucense.


O camiño que vai á Casareta tamén ten boas vistas:


O cabozo tipo Mondoñedo da Casareta, indícanos que estamos moi cerca do final desta ruta.