TRELLES (COAÑA) E ENCORO DE ARBÓN (VILLAYÓN)

 Hoxe fixen unha ruta que vai por dous concellos asturianos. Non a desfrutei moito porque ten demasiado asfalto e hai tramos monótonos de pouco interese (sobre todo o que vai dende o Encoro de Arbón a Trelles) Ademais tampouco vou subir o track que gravei porque en S. Pelaio metinme por onde me mandaba o track planificado que levaba e resultou ser un camiño de monte que despois desaparecía e tivemos que desandar o andado.

Características desta ruta:

Lonxitude : uns 12 km

Dificultade: se se fai como se indica no seguinte track, non hai apenas dificultade xa que as subidas son moi levadeiras pero se se fai dende Trelles baixando primeiro ao Encoro de Arbón para logo subir a S. Pelaiao o desnivel de subida é moi acusado.

Xa que eu non vou publicar o meu track porque ten un tramo que pode levar a confusión, recomendo este de Rebollín G. Montaña. A diferenza deste track coa ruta que eu vou narrar é que eu partín de Trelles e non pasei pola aldea de Arbón.

Ruta circular sen sinalizar.

Descripción: 

Partín da igrexa parroquial de S. Xoán de Trelles. Non existen datos concretos sobre a data da súa construcción pero sábese que é da I. Media. Ten unha alta e esbelta torre, característica propia das igrexas do occidente astur.

Igrexa de S. Xoán de Trelles

A parroquia de Trelles forma parte do concello de Coaña. É unha parroquia pequena, de ao redor de 300 habitantes.

Trelles (Coaña)

En Trelles chamounos a atención o verdor dos seus prados e as casas grandes e novas que hai.

Tódalas casas están moi ben coidadas así como os arredores das mesmas.

Trelles

Vemos tamén algún típico hórreo asturiano.

Unha aldea moi fermosa esta de Trelles tan verde.

Trelles

Ao pé desta casa deshabitada remata o asfalto.

Remate da estrada

Imos agora por un camiño dos que ama o bo sendeirista.

Baixamos un monte de eucaliptos.

 

Chegamos á Pasarela de Trelles que se atopa nun fermoso entorno.

Contoume unha amiga que cando ela, que naceu en Trelles, vivía aquí se ía bañar xusto a este punto onde se atopa a pasarela que daquela non había e cruzaba nadando o río dun lado ao outro.

Pasarela de Trelles

A pasarela peonil cruza o río Navia que nace en Pedrafita do Cebreiro (Galicia) e desemboca moi cerca de aquí formando a Ría de Navia.

Pasarela de Trelles

O río Navia que baña Galicia e Asturias, serve de límite tamén entre ámbalas dúas Comunidades. Conta con 3 encoros: o de Grandas de Salime, o de Doiras e o de Arbón que veremos despois. 

Río Navia

Outra vista da Ponte Colgante de Trelles.

Ponte colgante de Trelles

Despois de cruzar a pasarela deixamos o concello de Coaña para entrar no de concello de Villayón. Un concello mira ao outro dende as dúas marxes do río Navia.

Imos nun principio por un camiño pegado ao río que deseguida se alonxa.

Xa vemos os primeiros prados que anuncian unha poboación próxima. Estamos chegando a S. Pelaio,  lugar da parroquia de Arbón, no concello de Villayón.

S. Pelaio conta con 35 vivendas das que 25 son principales.

S. Pelaio (Villayón)

As laranxas e mandarinas abundan por toda esta zona.

S. Pelayo atópase a 100m. de altitude e ten boas vistas sobre o concello de Coaña e arredores.

Vistas dende S. Pelaio

Outra vista xa abandonando S. Pelaio.

S. Pelaio

Dende S. Pelaio ata o encoro de Arbón imos primeiro pola AS-25 e despois pola estrada que vai ao propio encoro e a Trelles. Fíxóseme eterno este tramo, sempre por asfalto. Pola As-25 ademais con bastante tránsito.

No cruce que vemos na foto seguinte deixamos a As-25 para pillar á dereita a estrada que vai ao encoro e a Trelles.

Unha estrada fea e cun importante desnivel. Menos mal que a fixemos no sentido de baixada. A subida para min sería terrible.

O encoro de Arbón foi inaugurado no 1967. Está situado a tan só 12 km. da desembocadura do Navia no Cantábrico, dentro do concello de Villayón. O aproveitamente deste enmcoro é fundamentalmente hidroeléctrico, aínda que tamén se destina a usos deportivos e lúdicos.

Central hidroeléctrica de Arbón

Cruzamos a ponte por derriba do encoro e voltamos ao concello de Coaña.

O encoro de Arbón é tamén un lugar apto para a práctica de deportes naúticos como remo, vela, pesca...ten unha zona equipada para estes deportes chamada "O Pantalán"

Encoro de Arbón

Unha imaxe da presa:

Dende o encoro ata Trelles segue a ser todo asfalto e moito me cundeu!! Unha estrada á beirado río pero que case nin ves, monótona e solo se salva o percorrido por esta cascada:

Estrada que se me fixo eterna!

O 1º que atopamos ao chegar a Trelles foi a súa área recreativa.

Área Recreativa de Trelles

Vemos outra zona desta aldea  na que non deixa de sorprerdernos a cantidade de vivendas novas e grandes que hai.

Trelles

Pasamos por diante da Capela de S. Roque e xa estamos case no final desta ruta. A igrexa da que partimos queda a uns 100m.

Capela de S. Roque

Páxinas web empregadas:

https://patrimonio-religioso.asturias.me/comarca-del-parque-historico-del-navia/c/0/i/85743204/iglesia-de-san-juan-de-trelles

https://villayon.vivirasturias.com/poblaciones/c/0/i/62740850/san-pelayo

https://es.wikipedia.org/wiki/Embalse_de_Arb%C3%B3n

https://www.turismoasturias.es/descubre/naturaleza/otros-espacios/embalses/arbon

PRAIA DA FIGUEIRA E CASTRO DE MOHÍAS DENDE ORTIGUEIRA (COAÑA)

 As  dúas rutas que levo feito no concello de Coaña, parecéronme preciosas. Foron estas:

RUTA MARIÑEIRA (PR-AS 296)

PRAIA DE TORBAS CON MAREA BAIXA

Hoxe fixen outra que ten tamén costa e ten tramos de interior ao querer facela circular.

Características da Ruta

Lonxitude: 9km.

Dificultade: fácil

Ruta circular sen sinalizar. O meu track en WIKILOC

Descripción:

Coaña é un pequeno concello con pouco máis de 3000 habitantes. O relevo deste cocello está marcado por dúas zonas ben diferentes: a zona costeira con grandes cantís e a zona interior cun relevo de serras e montañas de moderada altura.

Ortigueira, onde empecei e finalicei esta ruta é unha zona de costa que pertence á parroquia de Mohías.

O Rego de Fundión desemboca no porto desta vila. Cando fixen a Ruta Mariñeira baixaba totalmente seco. Hoxe levaba algo de auga.

Empecei seguindo un tramo pequeno da Ruta Mariñeira que está perfectamente sinalizada.

Súbese por estas escaleiras e as vistas son cada vez máis amplas.

A vila esta escalonada en torno ao porto tanto dun lado como do outro.

Ao lonxe vemos o Faro de S. Agustín situado nunha fermosa atalaia cunhas impresionantes vistas ao Cantábrico e ás praias cercanas. Cando fixen a Ruta Mariñeira puiden desfrutar desa fermosa zona.

Ao lonxe, Faro de S. Agustín

E xa remata o tramo da Ruta Mariñeira que eu empecei no Faro de S. Agustín, baixei á vila por un lado e subín polo outro (por onde acabo de facelo). Agora o camiño enlaza coa ruta costeira E9  e, dentro desta, co tramo Ortigueira-Viavélez.

Fin da ruta Mariñeira

Seguimos pois a ruta  Gran Percorrido GR-E9, un itinerario europeo chamado Camiño Costeiro Europeo que iría dende o Cabo de S. Vicente en Portugal ata S. Petesburgo en Rusia. O camiño aínda non está completado e só están homologados e sinalizados algúns tramos. No occidente asturiano temos o itinerario costeiro máis amplo do norte de España dende Barayo ata A Veiga pasando por 6 concellos e duns 89 km. perfectamente sinalizados.

Un pequeno espazo acondicionado cun banco e unha mesa para relaxarse mirando o mar.

As imaxes que vou atopando neste día 1 de xaneiro de 2025 non poden ser máis idílicas.

O camiño métese cara o interior e pasamos ao asfalto. Estamos en Medal, outro lugar da parroquia de Mohías.

 Seguimos na ruta E-9 que vai cara a Viavélez.

As antigas escolas galegas dos anos 60/70 que se coñecen moi ben porque seguían todas a mesma liña arquitectónica (dous pisos, o de arriba para vivenda dos mestre ou mestra e o de abixo para as aulas) foron reconvertidas cando perderon o seu uso, en Centros Sociais e Culturais para as parroquias.

Antiga escola

Sorprendeume moito xa cando fixen as outras rutas, a puxanza que parece que ten este concello. Por tódalas aldeas aparece nova construcción, moitas delas segunda vivenda e bastantes granxas e terras de millo. As casas aparecen todas moi coidadas.

Dende Medal, torcemos á dereita para ir á praia de Figueira. Xa vemos o mar e o gando que é habitual atopar neste concello.

Por esta estrada chegan á praia os vehículos.

Unha vista da baixada e da cara oeste da praia de Figueira.

A praia de Figueira, situada nun entorno totalmente rural, é na súa meirande parte un coído e na pleamar desaparece completamente, por estes motivos ten moi pouca asistencia e carece de vixiancia. 

Podemos ver tamén uns illotes chamados precisamente "Os Illóns"

Baixase a ele por unhas escaleiras e hai que levar coidado xa son frecuentes os derrubes nesta zona , algo do que se avisa ao empezar a baixar.

Abandonamos a praia por un camiño.

Este camiño vai pegado oa primeiros metros ao Rego da Vega Pinto.

Cruzamos unha ponte de medeira e alonxámonos do rego.

A subida é moi levadeira, con pouco desnivel.

Seguimos coincidindo coa ruta E9 e o camiño desemboca no lugar de Lloza, que pertence xa á parroquia de Cartavio.

Estamos en Lloza (Cartavio)

Neste cruce, en Loza, deixamos a ruta E9 que segue á dereita cara a Vialévez. Nós, como queremos ir ao punto de inicio, pillamos á esquerda.

Imos cara a Medal por esta estrada. Non ten arcén e hai que levar coidado. Algún coche crucei. Habería que buscar neste tramo algunha vía alternativa por camiños que si se lles vía o inicio pero non me atrevín a meterme por eles por se máis adiante estaban cortados..

Nun determinado momento, deixamos a estrada e pillamos unha pista ou camiño polo medio dunhas terras, en Medal

Medal

Desembocamos noutra pista xa moi preto do Castro de Mohías. Aínda estamos en Medal.

Camiño fermoso que nos leva ao castro. Estamos xa en Mohías, lugar que dá nome á parroquia que é onde se sitúa o castro.

O Castro de Mohías foi dado a coñecer en 1940 pero a súa excavación non tivo lugar ata 1968. A partires de 1971 houbo traballos acasionais e dende 1989 non se realizaron máis  excavacións.

Castro de Mohías

 

As excavacións deixaron ao descuberto unhas 20 construccións. No interior foron atopados fogares, morteiros e abundante cerámica. A data de construcción deste castro son os S. I e II

O Castro ocupa unha gran extensión, a maioría aínda sen excavar.

 

O Castro de Mohías é Ben de Interese Cultural dende 2014. A súa visita é libre e gratuita.

Castro de Mohías

A igrexa de S. Martiño de Mohías responde ao mesmo tipo de tódalas igrexas do occidente asturiano. Todas elas se distinguen polo seu estilizado campanario.

A torre campanario fai tamén de pótico e ten un reloxo.

Igrexa de S. Martiño de Mohías

Dende a igrexa ata o final queda aprox. 1 km. Xa estamos entrando en Ortigueira.

Á esquerda queda o barranco do Rego de Fundión que está a punto de desembocar.

As casas de Ortigueira montadas na ladeira, ao igual que no outro lado. O porto, no medio.

Ortigueira

O Porto "El Ribeiro" de Ortigueira é estreito e ten unha enorme beleza natural con fondo rochoso e enormes acantilados con vexetación. Os primeiros pobladores desta vila asentaron como vimos as casas en verdadeiros precipios para estar máis cerca da súa fonte de sustento que daquela era o mar. A caza de baleas e a pesca de langostas ocupou durante séculos a varias xeracións. Actualmente xa poca xente se dedica á pesca . Hoxe só había amarradas estas dúas barquiñas de recreo.

Porto de Ortigueira

Páxinas web empregadas:

https://www.turismoasturias.es/descubre/cultura/museos-y-espacios-culturales/castros-y-espacios-arqueologicos/castro-de-mohias

https://guiadeasturias.com/lugar/ortiguera/