Coaña é un pequeno concello con pouco máis de 3000 habitantes. O relevo deste concello está marcado por dúas zonas ben diferentes: a zona costeira con grandes cantís e a zona interior cun relevo de serras e montañas de moderada altura.
Esta é a 5ª ruta que fago neste concello, as tres primeiras foron rutas costeiras, a 4ª foi de interior e esta tamén.
Outras rutas no concello de Coaña:
PRAIA DA FIGUEIRA E CASTRO DE MOHÍAS DENDE ORTIGUEIRA
RUTA MARIÑEIRA (PR-AS 296) EN ORTIGUEIRA
PRAIA DE TORBAS CON MAREA BAIXA (LLOZA)
TRELLES E ENCORO DE ARBÓN
Tiña moitas ganas de visitar o Castro de Coaña, ben coñecido por ser un dos primeiros descubertos e pola gran superficie que ten escavada. Planifiquei pois unha ruta que, con inicio e fin no castro, me permitise tamén coñecer outros lugares deste concello.
Características da ruta:
Lonxitude: 8,4 km.
Dificultade: baixa.
Ruta circular sen sinalizar. O meu track en WIKILOC
Descripción:
Dende o ano 1993, o Castro dispón dun Centro de Recepción de Visitantes con información relativa ao xacemento, á cultura castrexa e a minaría do ouro na Antigüidade.
O Castro de Coaña, tamén chamado "O Castelón" está na parroquia de Vilacondide.
 |
| Centro de Recepción de Visitantes |
O camiño de entrada ao Castro é moi chulo con bidueiras.
 |
| Entrada ao castro |
Dende o castro vemos Sarrióu, lugar polo que despois pasaremos e que pertence á parroquia de Coaña.
 |
| Sarrióu |
Entramos á acrópolis e á esquerda temos a muralla que é da Idade de Ferro.
Á dereita, o que parece que foron unhas termas.
O chamado "Barrio Norte" está formado por unhas 80 vivendas que presentan a forma circular característica.
Abundan os morteiros labrados sobre pedras grandes cunha ou varias cazoletas.
A enorme estructura circular que se ve na foto seguinte é coñecida como "O Torreón" aínda que na actualidade está descartada a función militar e interprétase como un espazo de reunión comunitaria a modo de praza ou tribuna.
As rúas con escaleiras. As escavacións deste castro remóntanse a 1877 pero foi entre 1939 e 1944 cando baixo a dirección de Antonio García e Juan Uría cando se descubriron a maioría das construccións hoxe visibles.
O castro foi ocupado dende os séculos I e II a.C. Despois da conquista romana, nos súlos I e II d.C, o poboado coñeceu un periodo de gran vitalidade no que se configurou definitivamente o trazado urbano que vemos na actualidade.
Na seguinte foto, cerca da Aula Didáctica, atópase esta pila que ben puido ser unha piscina.
Marchamos do castro, iniciando a camiñata por estrada.
Estamos na parroquia de Vilacondide, na zona principal da parroquia, a unha altitude de 97m.
O edificio grande en tonos pastel que vemos parece un Centro Social ou algo similar...
Vilacondide é unha parroquia de casas grandes e novas.
A igrexa parroquial está dedicada a S. Cosme e S. Damián.
 |
| Igrexa parroquial de Vilacondide |
Deixamos o asfalto para baixar por un camiño.
A Fonte de S. Cosme...
O camiño está bordeado de árbores autóctonas.
Á dereita, aínda que non o vemos, baixa o río Navia. Nótase onde medran as árbores.
 |
| Entre as árbores, o río Navia |
O río Navia nace en no concello de Pedrafita do Cebreiro e desemboca no mar Cantábrico en Navia (Asturias)
O importante desnivel que salva ata a súa desembocadura foi aproveitado para a construción de varias centrais hidroeléctricas, como nos encoros de Salime, Doiras e Arbón.
Río Navia
Na aldea de Porto, da parroquia de Vilacondide, cunha excelentes vistas sobre o río Navia.
A Capela do Carme, ben coidada.
En Porto hai un pequeno embarcadoiro.
A aldea de Porto.
 |
| Porto (Vilacondide) |
Despois dunha pequena parada no embarcadoiro, seguimos por un antigo camiño.
Atravesamos o Rego Sarriou que nesta época leva pouca auga. Esta ruta xa a intentamos facer así na primavera despois duns días que chovera bastante e non poideramos cruzar este rego que ía totalmente derbordado e con corrente.
Daquela, tivéramos que dar a volta e ir por estrada ata o inicio.
 |
| Rego Sarriou |
O camiño, que vai case ao pé do rego, é fermoso e está moi ben coidado.
Aparecen os prados que sinalan a proximidade dalgún lugar habitado. Efectivamente, estamos en Sarriou.
Ao pé do rego, un muíño.
O camiño polo que víñamos enlaza agora con esta estrada local e vemos outro muíño case pegado ao anterior.
Hai unha subida para abandonar Sarriou que é curta pero empinada. Ao fondo, vemos o castro e dende alí vimos antes á perfección esta aldea.
 |
| Sarriuou |
Vistas dende Sarriou a distintas aldeas asturianas e á Serra da Bobia. O río Navia fluindo tranquilamente polo val.
Deseguida chegamos ao centro de Coaña
O concello de Coaña beneficíase da súa proximidade a Navia con funcións de ser área residencial e de expansión. O nº de habitantes foi decaendo dende o S. XIX.
Chegando á igrexa, vemos un típico hórreo asturiano.
A igrexa de Santa Mª de Coaña está declarada BIC (Ben de Interese Cultural) pola súa relevancia artistica e cultural.
Foi contruída no S. XIII aínda que sufreu reformas importantes ao longo dos séculos. Nas súas orixes era románica pero as modificacións que se lle fororn facendo engadiron elementos noutros estilos.
 |
| Igrexa de Santa Mª de Coaña |
Outro hórreo, que distinguimos das típicas paneiras pola planta cadrada, o tellado a 4 augas e que descansa sobre 4 esteos ou pilares. |
| Hórreo asturiano |
A gandaría é actualmente a principal actividade económica deste concello aínda que o maior nº de empregos está no sector Servizos.
Agora vemos o castro dende outra perspectiva. Falta moito aínda por escavar porque toda esa colina que vemos debe de ser tamén parte do poboado.
Pasamos ao pé dun anclaxe do antigo teleférico entre o embarcadoiro do Espín e a Paicega e que estivo en funcionamento só 3 anos, de 1950 a 1953. Nos seus cerca de 36 km.atravesaba os concellos de Coaña, Boal, Illano e Pesoz salvando desniveis de ata 740m acarreando diversos materiais de construcción.
 |
| Anclaxe do antigo teleférico |
Atravesamos o lugar de Busnovo, da parroquia de Vilacondide. Hai só tres ou catro casas nas que en 2024 vivían 7 habitantes.
 |
| Busnovo |
O Rego Sarriou atravesa Busnovo. Cruzamos a ponte sobre el. |
| Busnovo |
Xa chegando ao aparcadoiro do castro onde temos o coche, e volvendo a vista atrás, non podo resistirme a esta foto que semella o escenario dunha película.
Páxinas web consultadas:
https://es.wikipedia.org/wiki/Coa%C3%B1a
https://patrimonio-religioso.asturias.me/
