Rutas de sendeirismo/Outras viaxes: 2025-02-16

venres, 21 de febreiro de 2025

TRELLES (COAÑA) E ENCORO DE ARBÓN (VILLAYÓN)

Hoxe fixen unha ruta que vai por dous concellos asturianos. Non a desfrutei moito porque ten demasiado asfalto e hai tramos monótonos de pouco interese (sobre todo o que vai dende o Encoro de Arbón a Trelles) Ademais tampouco vou subir o track que gravei porque en S. Pelaio metinme por onde me mandaba o track planificado que levaba e resultou ser un camiño de monte que despois desaparecía e tivemos que desandar o andado.

Características desta ruta:

Lonxitude : uns 12 km

Dificultade: se se fai como se indica no seguinte track, non hai apenas dificultade xa que as subidas son moi levadeiras pero se se fai dende Trelles baixando primeiro ao Encoro de Arbón para logo subir a S. Pelaiao o desnivel de subida é moi acusado.

Xa que eu non vou publicar o meu track porque ten un tramo que pode levar a confusión, recomendo este de Rebollín G. Montaña. A diferenza deste track coa ruta que eu vou narrar é que eu partín de Trelles e non pasei pola aldea de Arbón.

Ruta circular sen sinalizar.

Descripción:

Partín da igrexa parroquial de S. Xoán de Trelles. Non existen datos concretos sobre a data da súa construcción pero sábese que é da I. Media. Ten unha alta e esbelta torre, característica propia das igrexas do occidente astur.

Igrexa de S. Xoán de Trelles

A parroquia de Trelles forma parte do concello de Coaña. É unha parroquia pequena, de ao redor de 300 habitantes.

Trelles (Coaña)

En Trelles chamounos a atención o verdor dos seus prados e as casas grandes e novas que hai.

Tódalas casas están moi ben coidadas así como os arredores das mesmas.

Trelles

Vemos tamén algún típico hórreo asturiano.

Unha aldea moi fermosa esta de Trelles tan verde.

Trelles

Ao pé desta casa deshabitada remata o asfalto.

Remate da estrada

Imos agora por un camiño dos que ama o bo sendeirista.

Baixamos un monte de eucaliptos.

Chegamos á Pasarela de Trelles que se atopa nun fermoso entorno.

Contoume unha amiga que cando ela, que naceu en Trelles, vivía aquí se ía bañar xusto a este punto onde se atopa a pasarela que daquela non había e cruzaba nadando o río dun lado ao outro.

Pasarela de Trelles

A pasarela peonil cruza o río Navia que nace en Pedrafita do Cebreiro (Galicia) e desemboca moi cerca de aquí formando a Ría de Navia.

Pasarela de Trelles

O río Navia que baña Galicia e Asturias, serve de límite tamén entre ámbalas dúas Comunidades. Conta con 3 encoros: o de Grandas de Salime, o de Doiras e o de Arbón que veremos despois.

Río Navia

Outra vista da Ponte Colgante de Trelles.

Ponte colgante de Trelles

Despois de cruzar a pasarela deixamos o concello de Coaña para entrar no de concello de Villayón. Un concello mira ao outro dende as dúas marxes do río Navia.

Imos nun principio por un camiño pegado ao río que deseguida se alonxa.

Xa vemos os primeiros prados que anuncian unha poboación próxima. Estamos chegando a S. Pelaio, lugar da parroquia de Arbón, no concello de Villayón.

S. Pelaio conta con 35 vivendas das que 25 son principales.

S. Pelaio (Villayón)

As laranxas e mandarinas abundan por toda esta zona.

S. Pelayo atópase a 100m. de altitude e ten boas vistas sobre o concello de Coaña e arredores.

Vistas dende S. Pelaio

Outra vista xa abandonando S. Pelaio.

S. Pelaio

Dende S. Pelaio ata o encoro de Arbón imos primeiro pola AS-25 e despois pola estrada que vai ao propio encoro e a Trelles. Fíxóseme eterno este tramo, sempre por asfalto. Pola As-25 ademais con bastante tránsito.

No cruce que vemos na foto seguinte deixamos a As-25 para pillar á dereita a estrada que vai ao encoro e a Trelles.

Unha estrada fea e cun importante desnivel. Menos mal que a fixemos no sentido de baixada. A subida para min sería terrible.

O encoro de Arbón foi inaugurado no 1967. Está situado a tan só 12 km. da desembocadura do Navia no Cantábrico, dentro do concello de Villayón. O aproveitamente deste enmcoro é fundamentalmente hidroeléctrico, aínda que tamén se destina a usos deportivos e lúdicos.

Central hidroeléctrica de Arbón

Cruzamos a ponte por derriba do encoro e voltamos ao concello de Coaña.

O encoro de Arbón é tamén un lugar apto para a práctica de deportes naúticos como remo, vela, pesca...ten unha zona equipada para estes deportes chamada "O Pantalán"

Encoro de Arbón

Unha imaxe da presa:

Dende o encoro ata Trelles segue a ser todo asfalto e moito me cundeu!! Unha estrada á beirado río pero que case nin ves, monótona e solo se salva o percorrido por esta cascada:

Estrada que se me fixo eterna!

O 1º que atopamos ao chegar a Trelles foi a súa área recreativa.

Área Recreativa de Trelles

Vemos outra zona desta aldea na que non deixa de sorprerdernos a cantidade de vivendas novas e grandes que hai.

Trelles

Pasamos por diante da Capela de S. Roque e xa estamos case no final desta ruta. A igrexa da que partimos queda a uns 100m.

Capela de S. Roque

Páxinas web empregadas:

https://patrimonio-religioso.asturias.me/comarca-del-parque-historico-del-navia/c/0/i/85743204/iglesia-de-san-juan-de-trelles

https://villayon.vivirasturias.com/poblaciones/c/0/i/62740850/san-pelayo

https://es.wikipedia.org/wiki/Embalse_de_Arb%C3%B3n

https://www.turismoasturias.es/descubre/naturaleza/otros-espacios/embalses/arbon

luns, 17 de febreiro de 2025

RUTA DA ESCRITA (CASTRO DE REI)

No concello de Castro de Rei realizamos unha das primeiras rutas de sendeirismo, cando aínda eramos o grupo chamado "Os Rueiros" , trátase da Ruta do Azúrama que se pode ver AQUÍ.

Hoxe volvemos a este concello para realizar a RUTA DA ESCRITA que non está moi claro onde empeza, uns din que na igrexa de Castro de Rei e outros din que na de Santa Locaia. Oficialmente debe ser lineal pero nós fixémola circular e eu mesma planifiquei esta ruta. Din que hai 24 pedras con poemas, nós só vimos 4 ou 5 e ademais en mal estado de conservación, xa que actualmente é difícil lelos.

Características da ruta:

Lonxitude: 6,8 km.

Dificultade: fácil

Ruta circular sinalizada en parte pero non como ruta da Escrita senón como unha ruta para BBt "Outeiro de Rei-Castro de Rei"

O meu track en WIKILOC

Descripción:

Partimos dende a igrexa de S. Pedro na parroquia de Santa Locaia. Esta igrexa foi levantada onde antes houbo outra máis pequena que foi derrubada. Data de 1930/31

No adro da igrexa hai unha estatua do Sagrado Corazón, xunto a ela foi colocada unha placa na honra do sacerdote Javier Rodríguez Couce que morreu no 2021 e era moi prezado nesta zona.

A tarde empezaba fea, oscura e con chuvia.

Dende a igrexa hai un Vía Crucis de pedra en moi estado de conservación que chega ao monumento ao Sagrado Corazón que axiña veremos.

Son 14 estacións ata chegar ao monumento que xa vemos aló no alto. O Vía Crucis foi erixido en 1943 por subscrición popular. Foi vítima de ataques vandálicos no 2011 con gran indignación dos veciños.

O monumento ao Sagrado Corazón, no Monte da Escrita, foi levantado no 1931. Ten 14 m. de altura. No 2015 a escultura que había foi sustituida pola actual. A Antiga é a que está ao pé da igrexa que xa vimos antes.

É un destino importante de peregrinación.

Ao redor do monumento e do Vía Crucis hai unha pequena área recreativa que ten boas vistas dependendo do que medren as árbores do arredor.

Ata o de agora non vimos nin un só sinal que poña "Ruta da Escrita" . O que si hai e moitas son sinais dunha ruta BBT que pon "Outeiro de Rei- Castro de Rei" Seguimos esta ruta de momento.

Imos 500m por unha pista local.

En Castro de Rei hai concentración parcelaria en case tódalas parroquias e nótase nas inmensas parcelas.

E despois imos por un camiño máis ben feo, rodeado de eucaliptos. Estamos cruzando o Monte da Escrita.

Nun cruce atopamos o 1º dos poemas que eu lera que había ao longo da ruta. Este é dun cura ben coñecido na Mariña Luguesa, Benxamín González Quelle que estivo moitos anos en Burela exercendo o sacerdocio. Foi tamén cronista oficial do concello de Burela e poeta como demostran estes fermosos versos dedicados á Terra Cha, onde estivo 7 anos de cura.

"Nacín en Viveiro, na veira do mar,

crieime na Chaira, nesta Terra chá;

bebín nas poceiras a auga lustral

E escoitei de noite o cantar da rá."

Volvemos atopar o sinal de ruta para BBT antes mencionado.

Agora cambias a paisaxe e xa atopamos árbores autóctonas.

Xa n´hai corredoiras, xa n´hai carreiriños,

xa n´hai pasadoiros, nin roulan muíños...

Esto di Benxamín González no seu poema e é ben certo. A concentración parcelaria mellorou a vida no rural pero a paisaxe cambiou por completo.

Pero hai menos xente e moita máis herba,

toda ela é un mar verde...

Estamos chegando a Coea, outra parroquia de Castro de Rei

No lugar de A Acea (parroquia de Coea) atopamos o muíño de Veiga moi ben conservado. Nutríase das augas do río Azúmara, afluente do Miño. Este muíño tivo moita importancia nos seus tempos xa que viña xente ata de Lugo, da Coruña e ta de Asturias buscar o trigo que se moía aquí.

Outra vista do muíño. Na Acea viven hoxe 6 veciños e hai 4 vivendas. O último muiñeiro deste muíño, Ignacio Fernández Prados, morreu en 2023.

"O muíño deume moita alegría, relacionábaste moito coa xente, viña un, falabas con el, viña outro, contábache outro conto, viño outro, outro conto...", contáballe o propio Ignacio a Rubén Riós en Arrieros somos... botando a vista atrás, aos tempos das muiñadas, desa vida rural na que se ía segar e cavar ao monte. Uns tempos que foron os de Ignacio e que esmorecen un pouquiño máis cada vez que toca dicir adeus á historia viva. Coma o muiñeiro da Acea, un referente na parroquia de Coea, unha institución en Castro de Rei.