RUTA DO MAZO DE MON. (PR-AS 114) S. MARTÍN DE OSCOS

 Funme aos Oscos, concretamente a S. Martín de Oscos, para relizar outra ruta nesta zona de paisaxes espectaculares. As desta ruta tamén o son pero defraudoume un montón non poder chegar a ver o Mazo de Mon que lle dá nome, xa que o carreiro de acceso está totalmente inacesible debido á maleza.

Non é de recibo que unha ruta homolagada non teña un aviso desto e haxa que facer unha baixada coa conseguinte subida despois, cun desnivel considerable. Ademais hai tamén tramos sobre todo subindo a Ventosa que están mal acondicionados facéndolles falta un bo desbroce.

Características:

Lonxitude:13 km.

Dificultade : moderada pola subida e baixada ao Mazo de Mon con forte desnivel

Ruta circular ben sinalizada, aínda que necesita algún repaso nalgúns puntos sobre todo despois de pasar Ventosa.

O meu track en WIKILOC

Descripción:

A ruta ten o inicio na aldea de Revoqueira que pertence á parroquia de S. Martín de Oscos. Na foto, a súa capela de S. Antonio que é o 1º que vemos ao chegar. Diante dela aparquei. Non hai moito máis sitio para facelo.

Capela de S. Antonio en Revoqueira

 A aldea atópase a unha altitude de 778m. polo que as vistas son magníficas!

 

Revoqueira aínda non ten 20 habitantes. Eu non vin a ningún.

Revoqueira

O camiño empeza en baixada con estas vistas:

Seguimos baixando admirando a fermosa paisaxe:

Atravesamos un bidueiral:

Zonas preciosas con peches cubertos de musgo:

Deixamos este bosque máxico precioso para desembocar na estrada local que nos levará á aldea de Mon co seu palacio.

Percorremos uns 200m. por esta estrada con boas vistas ata chegar á aldea de Mon, que está máis escondida.

O Palacio de Mon é o edificio civil máis singular e de maior calidade arquitectónica do concello. En torno a unha modesta torre medieval do S. XV foron levantándose diversas costruccións a medida que o patrimonio familiar o permitía, ata que no S. XVIII acada o seu máximo esplendor debido a Fernando Manuel Mon y Valledor que remata a fachada principal incluindo os escudos dos Velarde, a prestixiosa Casa da súa esposa.

Dende finais do S. XVIII este palacio queda sen uso habitual e na 2ª metade do S. XIX a familia vai desfacéndose das propiedades; a aldea pasa a outras mans e vai adquirindo un caracter agropecuario. O edificio inicia entón unha evidente decadencia.

Palacio de Mon

Neste S. XXI, o concello de S. Martín de Oscos, ao ver a degradación do conxunto, leva a cabo algunhas obras de mantemento e insta á delaración do Palacio como BIC (Ben de Interese Cultural)

Palacio de Mon

Como non podía ser doutro xeito, tamén existe unha lenda:

Leyenda del palacio de Mon

“Existía en los tiempos en que el tiempo no se medía, un monstruo multiforme de beso mortal, era dueño de la distancia y destruía por imposición de su distancia atroz. Campeaba en la noche y en el día, más sus crueldades se medían por estadios de oscuridad. El terror no cejaba en Los Oscos.

Un rey bueno que vivía en lo alto y que gobernaba con lo largo de su vista, con lo profundo de su mirar, con lo elevado, con lo elevado de sus miras y que velaba por su pueblo, ofrecía la mano de su hija, muy bella, a quien destruyera al monstruo elemental. Un joven, muy bello, finalmente surge de entre el pueblo, y apoderándose del mirar del monstruo, le da muerte, ganando la mano de la tierna princesa. Llegado el momento de recibir la joya, el joven héroe rechaza la mano de la amada alegando no tener casa. El rey promete de inmediato la construcción de un plalacio en donde vivirá la feliz pareja. El actual palacio de Mon, embrumado y abrumado de leyenda.

El pueblo de los Oscos, preguntado sobre el palacio responderá: el palacio fue construido para la primera persona del rey.”    (https://www.sanmartindeoscos.es/palacio-de-mon)

Fachada principal do palacio cos escudos da casa.

Fachada principal

A aldea de Mon pertence á parroquia de Oscos. Conta cunhas poucas vivendas e pareceume que está totalmente deshabitada.

Un pouco máis adiante da aldea de Mon, hai un desvío á esquerda para achegarse ata a Capela de Santa Mariña (son uns poucos metros) Na entrada da mesma hai unhas vacas que buscan a sombra.

                                                              Capela de Santa Mariña

Cando unha das vacas decide marchar, vexo deitado un touro e sinto algo de medo pero eu non me meto con el e el non se mete conmigo.

                                                            Capela de Santa Mariña
Hai boas vistas sobre o val dende esta capela.


Sigo o meu camiño, observando á miña esquerda a capela onde acabo de estar.

E chego a un cruce onde hai dúas opcións: seguir á dereita (cara a Ventosa) ou pillar á esquerda cara ao Mazo de Mon. Estiven tentada de non baixar ao mazo porque sabía que me agardaba unha dura subida despois, xa que o traxecto ata aí é  de ida e volta polo mesmo sitio pero ir facer a "Ruta do Mazo de Mon" e non chegar ata o mazo...parecíame que me deixaría algo importante que ver e entón aló fun!!

Ao inicio xa me asustei ao ver o desnivel pero non era nada co me agardaba!! Eso si, as vistas marabillosas!

Ao pouco introdúzome nun bosque. Polo menos hai sombra!!


Despois dunha baixada que me pareceu interminable, hai que xirar á esquerda por onde está o peche que se ve na foto. Pode pasarse polo medio dos paus ou por debaixo.

Camiño uns metros e o carreiro vaise pechando cada vez máis... Témome o peor... e efectivamente ao ir avanzando cada vez é peor; o carreiro péchase completamento de felgos, silvas e árbores caídas.

                                                                 Sendeiro pechado

Teño que dar a volta sen conseguir o obxectivo de chegar ao mazo para o que falta xa moi pouca distancia.

Sinto moita rabia. Xa podían desbrozar unha ruta homologada!! E sobre todo o que me senta aínda peor e pensar na tremenda subida que me me agarda!!

Non se pode continuar

O ascenso ao mediodía con calor foi duro, ben duro. O desnivel que hai que salvar é importante. Canto me pesara baixar e por riba para nada!! De cando en vez sacaba fotos ben chulas, eso si!

Rematando xa a subida pola sombra do bosque, os últimos metros son ao sol..


Chego ao cruce de antes e pillo cara a Ventosa. O percorrido vai en ascenso continuo pero é máis suave que o anterior.


Este tramo ten sitios que precisan un bo desbroce.


Ábrese a paisaxe ao chegar á aldea de Ventosa, na parroquia de Oscos. Neste lugar non viven actualmente nin 5 veciños.


O nome de Ventosa debe ser porque esta aldea se atopa a 701m. de altitude e o vento debe soprar ben.

Ventosa

Este edificio semella que foi unha antiga escola, actualmente actúa como albergue. Hai uns anos o  Colexio Oficial de Enxeñeiros Técnicos Agrícolas do Principado constitueu nesta localidade o Instituto de Fomento Agrario co obxectivo de abrir as portas do mundo rural a estudantes e titulados.

No 2022 este edificio acolleu tamén a refuxiados ucraínos.

                                                                    Albergue
A capela que parece de xoguete en Ventosa.

Esta parroquia de Oscos é eminentemente rural e gandeira.

A partires de Ventosa, o percorrido vai todo por estrada ata o final.É unha estrada local sen apenas tráfico ningún. Só crucei un coche.

Estamos nunha zona cha onde predominan os prados.

Vin tractores en dúas leiras traballando coa herba.

Chegando xa a Revoqueira de novo.

Páxinas web consultadas:

https://www.vivirasturias.com/entidades-poblacion/c/0/i/54878050/revoqueira

https://lososcosrural.wordpress.com/2013/11/30/ventosa-san-martin-de-oscos-exitosa-inmersion-rural/

DE PIORNO AOS FORNOS S.L. AS 13 (S. MARTÍN DE OSCOS)

 Neste concello dos Oscos xa fixéramos esta ruta:

SENDA VERDE (PR-AS 243)

Hoxe voltamos a S. Martín a facer unha ruta moi curta pero intensa, debido aos desniveis con subidas e baixadas continuas e ao chan irregular con pedras soltas en moitos casos que en días húmidos coma o de hoxe, hai que ter moito coidado coas caídas.

A ruta é moi fermosa, remota, por antiquísimos carreiros desfrutando de montañas, cascadas, árbores como carballos e castiñeiros e sobre todo moitas uces. Vendo aló embaixo o canón do río Soutelo e pequenas aldeas diseminadas ata chegar aos fornos onde se calcinaba o mineral extraído nos xacementos de ferro que existiron nesta zona.

Características da ruta:

Lonxitude: 5 km.

Dificultade: moderada debido ao chan irregular e con pedras nalgún tramo que en tempo húmido pode producir caídas. Hai tamén desniveis importantes en subidase baixadas.

Ruta lineal perfectamente sinalizada. Eu deixo igualmente o meu track en WIKILOC

Descripción:

Para nós foi difícil chegar ao inicio da ruta en Piorno. Íamos do lado de Vilanova de Oscos e dende aí mandounos o google maps por unhas pistas que ás veces eran camiños e non pasa calquera coche. Moito mellor sería ir ata S. Martín de Oscos e dende aí ir sempre por estrada asfaltada.

Piorno é unha pequena aldea da parroquia de Labiarón que no 2021 tiña un só habitante. Nós non vimos a ninguén.

Na foto vemos o punto onde empeza a ruta que está moi ben sinalizada.

Á nosa esquerda, nun alto, vemos a capela de Piorno que debe levar moitos anos sen que aí se celebre ningún oficio relixioso.

A esta pequena aldea que semella totalmente abandonada e a maioría das casas está en ruina, chegou a 1º estrada no ano 1992.

Antes da estrada, o que son as cousas!!😐😐chegou a Piorno o teléfono. No ano 1986 instalaron un teléfono público de placa solar que alonxou a incomunicación dos veciños deste lugar co resto do mundo. No ano 1990 chegou aínda a luz.

A ruta empeza subindo por un carreiro á esquerda. Está moi ben sinalizado.

Empezamos por un carreiro fermoso dos que antes había.

Valados de pedras que delimitaban fincas e o outono que aínda se nota nos carballos.

A néboa na zona do río...

A ruta estanos parecendo moi, moi fermosa.

Vemos montañas con vexetación e montañas de pura rocha. O camiño tamén se complica por veces e faise esvaradío.

Vemos esta cascada que forma o Rego de Cabalelle.

Imos ganando altura e a paisaxe é agora máis aberta. A vexetación que predomina está formada por brezales.

Tamén abundan as xestas ou piornos. O nome da aldea da que partimos leva o nome de Piorno. Será pola abundancia desta planta?

 

Tamén me chamou a atención este tipo de musgo.

As árbores no inverno cheas de liques, tamén teñen o seu encanto.

Unha inmensa rocha fai de espléndido miradoiro natural.

Na ladeira do monte frente a nós, vemos unha alvariza. (Cercado de pedra para gardar as colmeas dos ataques dos osos e outros animais)

Na foto seguinte vemos como é o carreiro nalgúns tramos. Moito coidado se está húmido o chan!!

Toca unha boa baixada. Despois será subida...

Vemos outra cascada moi cerca xa dos fornos.

Os fornos de calcinación do mineral son o final desta ruta. Mías para aló xa non hai camiño nin carreiro e hai que voltar polo mesmo sitio.

A minaría foi unha actividade que se desenrolou na zona dende tempos prehistóricos. Antes da conquista dos romanos, os poboadores desta rexión xa buscaban pepitas de ouro nos  ríos. Pero foi tras a chegada destes cando se potenciou esta industria. O mineral que aquí se calcinaba era o ferro.

Na década dos anos 50 do S. XX, a minaría era unha das principais actividades económicas do concello de S. Martín de Oscos.

Cando emprendemos a volta o sol quere sair e ilumina o cume das montañas.

Pasamos de novo polo miradoiro natural, agora a foto é dende o outro lado:

Volvemos ver o canón que forma o río Soutelo agora sen néboa. Este río é un afluente do río Ahio.

Unha foto que mostra o complicado que volve ás veces o chan.

Xa vemos Piorno, unha aldea que debeu ter sobre unhas 10/12 casas. A maioría delas están en ruinas.

O fermoso rego, ao pé da aldea.

Poñemos fin a esta fermosa ruta abandonando Piorno, esta aldea que se foi despoboando e na que viveu xente no pasado en ben duras condicións de vida pero nun entorno precioso cheo de tranquilidade.

Páxinas web consultadas:

https://mas.lne.es/aquella-asturias/media/pdf/A1-22674111-1.pdf

https://oscos-eo.net/node/2974

https://www.lne.es/occidente/2007/10/09/san-martin-oscos-recupera-minas-21821120.html