RUINAS DE S. TIRSO, MIRADOIROS DO MONTE CASTELO, FARO RONCADOIRA DENDE A PRAIA DE PORTOCELO (XOVE)

 A costa de Xove para min é das máis fermosas da Mariña con acantilados de vértigo e praias e pequenos portos que son un encanto.

Este percorrido pola costa xa o fixen en dúas ocasións, cando realicei o Camiño Natural do Cantábrico e Senda Costeira de Xove. Esta foi a 3ª vez pero quixen facer a ruta circular polo que nun momento dado tiven que alonxarme da costa.

Características desta ruta:

Lonxitude: 7 km.

Dificultade: moderada

Ruta circular sinalizada solo na parte da costa. Para facela circular do mesmo xeito que eu a fixen, é necesario seguir este track

Descripción da ruta.

O inicio e fin desta ruta ten lugar na praia de Portocelo que leva o nome da parroquia de Xove á que pertence. Esta parroquia foi sede municipal ata a 1ª metade do S. XIX.

A praia de Portocelo é das que a min gustan: pequena, de augas tranquilas e pouca afluencia de xente. Ten un espazo con sombra de árbores e noutra zona tamén con bancos e mesas de pedra.

Praia de Portocelo en marea baixa

 

O Rego de Esparaños desemboca nesta praia. Á esquerda vemos outra praia: a de Canela

Como a marea estaba baixa, puiden cruzar toda a praia ata chegar á praia de Canela e ao porto.

O nome de Portocelo procede do latín "Portus Celo" que quere dicir Porto Oculto e é certo que é un porto resgardado e natural. Vemos un pequeno número de embarcacións de pesca artesanal amarradas.

                                                            Praia de Portocelo

Dende o porto, a praia de Portocelo en marea baixa.

Deixamos a praia e porto de Portocelo e camiñamos por un carreiro pegado ao Cantábrico.

Volvendo a vista atrás, a fermosa enseada de Portocelo.

Enseada de Portocelo

Á dereita, a illa de Sarón, un símbolo do concello de Xove.

Illa de Sarón

Acantilados co Monte Castelo ao fondo.

Vemos en 1ª termo as ruinas de S. Tirso ás que axiña chegaremos e o Monte Castelo polo que subiremos.

No xacemento arqueolóxico de S. Tirso podemos ver os restos do que foi unha capela e os restos dun castro moito máis antigo. Conta a historia que un diácono portugués chegou aquí no S. VIII e fundou tres mosteiros que estarían dous en Xove e outro en Viveiro (serían mosteiros dúplices, é dicir habitados por monxes e monxas)

Nun momento determinado por causas descoñecidas os monxes e monxas abandonan o mosteiro pero a igrexa sigueu tendo culto ata 1929 no que se construeu unha nova igrexa no barrio de Vilachá.

Ruinas de S. Tirso

Imaxe dos restos do interior da capela.

Estamos na Punta de Mechiluíde onde tamén houbo un castro prehistórico. Poucos restos se poden ver del actualmente. No ano 2020 houbo excavacións e atopáronse tumbas e obxectos. Acaba de sair a noticia este verán 2025 de que vai haber unha nova actuación arqueolóxica para poñer en valor este lugar.

Punta Mechiluíde

Na foto, o foso do castro.

Foso do Castro de Mechiluíde

Camiño perfectamente acondicionado para o percorrido.

O Monte Castelo, agárdanos!

A subida ten bastante desnivel e por veces parece un camiño de cabras.

Boa vista (a foto regulín porque daba o sol de frente) das illas de Sarón (a máis lonxana) e A Cal.

Subida para xente acostumada a camiñar por lugares así.

As fermosas vistas chegando ao 1ª miradoiro: o camiño polo que acabamos de vir e a enseada de Portocelo.

O banco no Miradoiro de Nacente, así chamado porque dende aquí contemplamos o nacer ou saída do sol.

Miradoiro de Nacente

Dende aquí vemos xa o Faro Roncadoira e a Pena Sombreireira.

Debaixo da Pena Sombreireira abrigábanse os rapaces cando chovía mentras gardaban as vacas que pastaban nesta zona.

Pena Sombreireira

Enormes acantilados ao pé do Faro Roncadoira ao que axiña chegarei.

Antes de baixar ao faro, atopamos o Miradoiro de Poñente no punto máis alto do Monte Castelo. Dende aquí temos unha vista extraordinaria de O Vicedo, a Illa Coelleira e a Estaca de Bares.

Miradoiro de Poñente

Nesta zona do Monte Castelo veremos formacións rochosas bastante curiosas como consecuencia da erosión do vento e a chuvia ao longo dos anos.

O Faro Roncadoira toma o nome da punta onde está colocado e que se refire ao son que fai o mar cando está  bravo.

A costa de Xove é abrupta e accidentada con illotes, rochas e néboa e mal tempo moitas veces o que a fai perigosa para a navegación producindose numerosos naufraxios ao longo do tempo.

Por este motivo no ano 1974 foi construido este faro.

Faro Roncadoira

O faro entrou en funcionamento de xeito provisional en 1984 e xa definitivamente en 1986.

Xusto ao pé do faro segue a Senda Costeira de Xove.

Imos cara ao Oeste con esta marabillosas vistas.

Nun momento determinado vemos este sinal da ruta pero deberon ambiar o trazado xa que por onde hai queo camiño polo que hai que ir esta realmente uns metros máis adiante. (Moi pouquiños)

Ao lonxe vemos a aldea de S. Tirso.

E aquí alonxámonos da Senda Costeira . De seguila, iriamos polo carreiro de frente, xunto aos piñeiros. Torceremos aquí á esquerda para facer esta ruta circular.

Subimos uns metros entre piñeiros.

Vemos a Fonte Maior. Foi unha das fontes de máis uso e máis antigas do concello de Xove que a restaurou xunto co lavadoiro así como o acceso á mesma. Pedra vista, lousa, granito...unha fonte e lavadoiro na que se empregou bastante diñeiro (case 28000€) e que actualmente non serve para nada xa que nin unha pinga de auga sae dela.

Fonte Maior en Vilachá.

Nin unha pinga de auga...

Vilachá é un lugar da parroquia de Portocelo.

A Igrexa de S. Tirso de Portocelo, ubicada no barrio de Vilachá, é a máis recente do concello a pesares de ser unha das parroquias máis antigas do mesmo pois xa aparece documentada no S. XIII. Antes de ser construida esta, o culto relizábase na que vimos en ruinas a carón do mar.

Igrexa de S. Tirso

Moi preto da igrexa chama a atención este enorme cabozo xunto a unha casa tamén moi grande. Sería a antiga rectoral??

Agora imos por unha tranquila estrada local en medio de eucaliptos.

Xa divisamos Portocelo. Estamos cerca do final.

O Cantábrico xa se deixa ver ao lonxe.

Entorno da praia de Portocelo onde teño o coche.

Comprobo que a marea aínda non subeu moito. Hai gran extensión de area.

A marea está subindo. Agora para pasar ao porto tería que ser a nado.

Páxinas web empregadas:

https://www.galiciamaxica.eu/

https://amarinalucense.gal/

PENEDO DO GALO DENDE GONDAR (XOVE)

 Xa fixera unha ruta ata o Penedo do Galo con inicio e fin no Monte S. Roque. Hoxe volvín subir ata o Penedo pero dende a parroquia veciña de Xove.

Partín da aldea de Gondar, parroquia de Monte, no concello de Xove.

Características da ruta

Lonxitude: 12,5 km.

Dificultade: baixa

Ruta circular sen sinalizar. O meu track en WIKILOC

Descripción 

Deixei o coche un pouco máis arriba da aldea de Gondar, ata onde vin que podía levalo xa que despois empezaban as pistas para os parques eólicos.

Deseguida entro no concello de Viveiro, como así o indica o letreiro .

 

A medida que ascendo, as vistas sobre a Mariña son perfectas neste despexado día.

O mar Cantábrico aló embaixo...

É moi difícil, case imposible, mirar a algún sitio que non haxa aeroxeradores...Frente a nós, o Coto da Meda.

De frente, aló enriba, xa vemos o Penedo do Galo.

A pesares de pasar tan preto, eu non subía á cima porque xa o fixera na anterior ruta que comentei ao principio e porque non era o obxectivo de hoxe.

Agora toca baixar. Seguimos de momento no concello de Viveiro.

Nun momento dado, no km. 4,4 do percorrido, vin un carreiro dende o que se adiviñaban boas vista e así era: o punto máis lonxano é a Estaca de Bares, despois, a punta do Vicedo coa illa Coelleira, o Fuciño do Porco e a máis próxima, a punta onde está a Cova da Doncela e a Ría de Viveiro.

A pesares de atopar varios pasos canadenses, só vin unhas vacas no inicio da ruta. Durante o percorrido, ningún.

Baixamos por unha pista entre eucaliptos:

Pasamos pola canteira explotada por Prebetong Áridos. Aquí extraen granito para a producción de areas e áridos de alta calidade para fabricar formigón, prefabricados, firmes de estradas...

Ao pé da canteira pillamos á dereita por un camiño de monte no que ademais dos consabidos eucaliptos, atopamos de cando en vez algún carballo e incluso un arce branco.

Vemos este letreiro en madeira anunciando a "Ruta do Curro de Naia". Non volvemos a ver ningunha indicación máis de dita ruta. Naia é un rego polo que pasaremos máis adiante.

 

Nun sitio que cortaran eucaliptos, vemos ao lonxe algunha aldea de Xove e o mar.

Nesta zona houbo cortas moi recentemente, de feito, vimos varias máquinas aínda polos montes.

 

Atravesamos o Rego de Naia con árbores propios de lugares onde hai auga.

Agora a subida é constante durante 1,5 km. aprox. Á esquerda imos vendo o monte cortado polo que vimos de pasar.

Un curto tramo en subida por un camiño irregular, con pedras.

E chegamos ao punto no que a ruta se divide. Agora volvemos polo mesmo percorrido que na ida.

Non podo reisitirme a fotografar de novo a fábrica de Aluminio e o porto de Morás.

De frente, vemos Monte Maior.

Nas zonas máis baixas (esta ruta trancorre case toda por zonas de pouca altitude) xa hai prados e medran eucaliptos e piñeiros.

Chegando xa ao final desta ruta.

 O coche, que deixei antes do paso canadense.

Páxina web consultada:

https://www.votorantimcimentos.es/es/aridos/explotaciones/