Amosando publicacións coa etiqueta Provincia de Lugo. Amosar todas as publicacións
Amosando publicacións coa etiqueta Provincia de Lugo. Amosar todas as publicacións

sábado, 23 de agosto de 2025

RUINAS DE S. TIRSO, MIRADOIROS DO MONTE CASTELO, FARO RONCADOIRA DENDE A PRAIA DE PORTOCELO (XOVE)

 A costa de Xove para min é das máis fermosas da Mariña con acantilados de vértigo e praias e pequenos portos que son un encanto.

Este percorrido pola costa xa o fixen en dúas ocasións, cando realicei o Camiño Natural do Cantábrico e Senda Costeira de Xove. Esta foi a 3ª vez pero quixen facer a ruta circular polo que nun momento dado tiven que alonxarme da costa.

Características desta ruta:

Lonxitude: 7 km.

Dificultade: moderada

Ruta circular sinalizada solo na parte da costa. Para facela circular do mesmo xeito que eu a fixen, é necesario seguir este track

Descripción da ruta.

O inicio e fin desta ruta ten lugar na praia de Portocelo que leva o nome da parroquia de Xove á que pertence. Esta parroquia foi sede municipal ata a 1ª metade do S. XIX.

A praia de Portocelo é das que a min gustan: pequena, de augas tranquilas e pouca afluencia de xente. Ten un espazo con sombra de árbores e noutra zona tamén con bancos e mesas de pedra.

Praia de Portocelo en marea baixa
 
O Rego de Esparaños desemboca nesta praia. Á esquerda vemos outra praia: a de Canela

Como a marea estaba baixa, puiden cruzar toda a praia ata chegar á praia de Canela e ao porto.

O nome de Portocelo procede do latín "Portus Celo" que quere dicir Porto Oculto e é certo que é un porto resgardado e natural. Vemos un pequeno número de embarcacións de pesca artesanal amarradas.


                                                            Praia de Portocelo

Dende o porto, a praia de Portocelo en marea baixa.


Deixamos a praia e porto de Portocelo e camiñamos por un carreiro pegado ao Cantábrico.


Volvendo a vista atrás, a fermosa enseada de Portocelo.
Enseada de Portocelo

Á dereita, a illa de Sarón, un símbolo do concello de Xove.
Illa de Sarón

Acantilados co Monte Castelo ao fondo.

Vemos en 1ª termo as ruinas de S. Tirso ás que axiña chegaremos e o Monte Castelo polo que subiremos.

No xacemento arqueolóxico de S. Tirso podemos ver os restos do que foi unha capela e os restos dun castro moito máis antigo. Conta a historia que un diácono portugués chegou aquí no S. VIII e fundou tres mosteiros que estarían dous en Xove e outro en Viveiro (serían mosteiros dúplices, é dicir habitados por monxes e monxas)
Nun momento determinado por causas descoñecidas os monxes e monxas abandonan o mosteiro pero a igrexa sigueu tendo culto ata 1929 no que se construeu unha nova igrexa no barrio de Vilachá.

Ruinas de S. Tirso

Imaxe dos restos do interior da capela.

Estamos na Punta de Mechiluíde onde tamén houbo un castro prehistórico. Poucos restos se poden ver del actualmente. No ano 2020 houbo excavacións e atopáronse tumbas e obxectos. Acaba de sair a noticia este verán 2025 de que vai haber unha nova actuación arqueolóxica para poñer en valor este lugar.
Punta Mechiluíde

Na foto, o foso do castro.
Foso do Castro de Mechiluíde

Camiño perfectamente acondicionado para o percorrido.


O Monte Castelo, agárdanos!

A subida ten bastante desnivel e por veces parece un camiño de cabras.

Boa vista (a foto regulín porque daba o sol de frente) das illas de Sarón (a máis lonxana) e A Cal.

Subida para xente acostumada a camiñar por lugares así.

As fermosas vistas chegando ao 1ª miradoiro: o camiño polo que acabamos de vir e a enseada de Portocelo.

O banco no Miradoiro de Nacente, así chamado porque dende aquí contemplamos o nacer ou saída do sol.
Miradoiro de Nacente

Dende aquí vemos xa o Faro Roncadoira e a Pena Sombreireira.

Debaixo da Pena Sombreireira abrigábanse os rapaces cando chovía mentras gardaban as vacas que pastaban nesta zona.
Pena Sombreireira

Enormes acantilados ao pé do Faro Roncadoira ao que axiña chegarei.

Antes de baixar ao faro, atopamos o Miradoiro de Poñente no punto máis alto do Monte Castelo. Dende aquí temos unha vista extraordinaria de O Vicedo, a Illa Coelleira e a Estaca de Bares.
Miradoiro de Poñente
Nesta zona do Monte Castelo veremos formacións rochosas bastante curiosas como consecuencia da erosión do vento e a chuvia ao longo dos anos.

O Faro Roncadoira toma o nome da punta onde está colocado e que se refire ao son que fai o mar cando está  bravo.
A costa de Xove é abrupta e accidentada con illotes, rochas e néboa e mal tempo moitas veces o que a fai perigosa para a navegación producindose numerosos naufraxios ao longo do tempo.
Por este motivo no ano 1974 foi construido este faro.
Faro Roncadoira

O faro entrou en funcionamento de xeito provisional en 1984 e xa definitivamente en 1986.

Xusto ao pé do faro segue a Senda Costeira de Xove.

Imos cara ao Oeste con esta marabillosas vistas.

Nun momento determinado vemos este sinal da ruta pero deberon ambiar o trazado xa que por onde hai queo camiño polo que hai que ir esta realmente uns metros máis adiante. (Moi pouquiños)
Ao lonxe vemos a aldea de S. Tirso.

E aquí alonxámonos da Senda Costeira . De seguila, iriamos polo carreiro de frente, xunto aos piñeiros. Torceremos aquí á esquerda para facer esta ruta circular.

Subimos uns metros entre piñeiros.

Vemos a Fonte Maior. Foi unha das fontes de máis uso e máis antigas do concello de Xove que a restaurou xunto co lavadoiro así como o acceso á mesma. Pedra vista, lousa, granito...unha fonte e lavadoiro na que se empregou bastante diñeiro (case 28000€) e que actualmente non serve para nada xa que nin unha pinga de auga sae dela.
Fonte Maior en Vilachá.

Nin unha pinga de auga...

Vilachá é un lugar da parroquia de Portocelo.

A Igrexa de S. Tirso de Portocelo, ubicada no barrio de Vilachá, é a máis recente do concello a pesares de ser unha das parroquias máis antigas do mesmo pois xa aparece documentada no S. XIII. Antes de ser construida esta, o culto relizábase na que vimos en ruinas a carón do mar.
Igrexa de S. Tirso

Moi preto da igrexa chama a atención este enorme cabozo xunto a unha casa tamén moi grande. Sería a antiga rectoral??

Agora imos por unha tranquila estrada local en medio de eucaliptos.



Xa divisamos Portocelo. Estamos cerca do final.

O Cantábrico xa se deixa ver ao lonxe.

Entorno da praia de Portocelo onde teño o coche.

Comprobo que a marea aínda non subeu moito. Hai gran extensión de area.

A marea está subindo. Agora para pasar ao porto tería que ser a nado.

Páxinas web empregadas:

https://www.galiciamaxica.eu/

https://amarinalucense.gal/

venres, 13 de xuño de 2025

ÁRBORES SENLLEIRAS. MUIMENTA (COSPEITO)

 Sempre pensei que Muimenta era concello; hoxe aprendín que non, que é unha parroquia do Municipio de Cospeito. Tiña de referencia o nome de Muimenta pola famosa discoteca Hermo que segue aínda existindo dende 1975, pero nin fun nunca este lugar nin coñecía Muimenta. Hoxe descubrín algo desta parroquia que me sorprendeu e me gustou moito nunha ruta curta e moi, moi fácil como non podía ser doutro xeito estando na Terra Cha.

Características da ruta:

Lonxitude: 7,5 km.

Dificultade: fácil

Ruta circular sen sinalizar que eu planifiquei. O track en WIKILOC

Descripción:

Aparquei na Praza Maior (si, si...ten Praza Maior e todo!) .

Praza Maior de Muimenta

Nesta Praza hai un monumento á unha muller facendo filloas xa que tódolos 1 de maio se celebra  neste lugar a Festa da Filloa, declarada de Interese Turístico de Galicia.

Monumento á Festa da Filloa

Abandono a Praza Maior camiñando uns metros (moi poucos) pola estrada LU-120 pola que cheguei.

Chama a atención a nova igrexa tan moderna e diferente ás que estamos acostumados a ver.

Igrexa nova de Muimenta

No chamado "Campo da Igrexa" atopamos marabillas: a antiga escola, a antiga igrexa, 5 árbores Senlleiras...

A escola foi rehabilitada no ano 2012 coa axuda dos veciños. Fora construida no 1904 e funcionou ata 1965. Actualmente é un Museo Pedagóxico onde se recolle os materiais (mesas, láminas, mapas, cadernos...) de tempos pasados que non debemos esquecer.

Antiga escola de Muimenta, hoxe Museo Etnográfico

Na fachada principal da escola hai varios poemas escritos por poetas locais. O que podemos ler a continuación foi escrito por Anxo Lamas, artista chairego finado en 2018 e cuxa traxectoría artistica estivo viculada á pintura e á escultura pero tamén se adentrou no mundo da poesía; este poema fermoso é un exemplo.

Tamén se poden ler poemas de otros poetas chairegos como: Xosé Otero Canto, Aquilino Iglesia e Darío Xoán Cabana.

Poema de Anxo Lamas.

O Campo da Igrexa agora co cruceiro e a igrexa vella. A escola, que non aparece na foto, queda á nosa esquerda.

A vella igrexa é de estilo románico tardío e foi tamén restaurada polos veciños despois de levar moitos anos sen culto e en estado ruinoso. Nunha parte da igrexa está o Museo das Zocas.

Cruceiro e igrexa vella restaurada

Neste lugar hai tamén  4 carballos e 1 freixo que pertencen ao Catálogo de Árbores Senlleiras da Xunta de Galicia creado no 2007 para garantir a conservación de árbores que polas súas características (tamaño, antigüidade, beleza, significación histórica...etc) son consideradas xoias botánicas e teñen valor científico, cultural, didáctico, paisaxístico ou ornamental.

Estas 5 árbores de Muimenta entraron neste catálogo no 2015 por iniciativa da Asociación Cultural, Veciñal e Deportiva dos Xogos Tradicionais de Muimenta (XOTRAMU)

2 carballos senlleiros

Non se apreza na foto o fermosísimo e antigo que é este freixo.
Un freixo senlleiro

Outra imaxe da nova e moderna nova igrexa de Muimenta.
Igrexa nova de Muimenta

Abandonamos o lugar anterior e deseguida pillamos un fermoso camiño.

Camiños acondicionados perfectamente porque deben de pasar tractores.

Vou todo o tempo á sombra de carballos.

A man esquerda quédame a Lagoa de Regueiriña así chamada porque se atopa no lugar da parroquia así chamado.
Lagoa de Regueiriña

Dende o camiño non se ve a lagoa. Hai dous ou tres lugares dende onde se pode acceder a ela. Son pequenos carreiros que se ven dende o camiño.
Lagoa de Regueiriña

No medio das masas arbóreas, de cando en vez, aparece algún prado.


Vaia ruta guapa planifiquei! Canta natureza! E que ben se camiña!

Atraveso unha estrada local e o camiño fermoso segue...

Chego a outro lugar da parroquia pasando por diante da casa que se ve na foto.

Só uns metros (moi poucos) por asfalto e ao deixar a casa, xa volta o camiño rural.

Hoxe en día, a parroquia de Muimenta está formada por dous sectores diferenciados: por un lado a parte urbana de onde parte e onde remata esta ruta con bares, algún restaurante, sevizos banqueiros, farmacia, dúas Estacións de Servizo e un Parque Empresarial. Despois está a parte rural, por onde trancorre a outra parte desta ruta e onde vemos os camiños de toda a vida, prados e algunha vaca.



Non deixa de sorprersderme tanta masa de ábores autóctona! Estou acostumada a ver tódolos días eucaliptos e só eucaliptos! A un lado bidueiras, ao outro, carballos.

 Atopei varios regos  nesta zona tan húmida.


 Pasei por varios lugares habitados da parroquia

Fermoso prado e fermoso animal que me observa!

Aqui teño dúas opcións. Escollo a da esquerda que non ten asfalto.

Vexo unha casa fermosamente resaturada. A verdade é que nesta parroquia non vin lugares abandonados.


Paisaxe aberta e fermosa ao pé da casa anterior.


Hai aínda moita xente que non distingue unha bidueira dun amieiro. Na foto aparecen os dous exemplares e son moi fáciles de distinguir polas follas(as da bidueira son pequeniñas e en forma de corazón) e polo tronco (o do amieiro é máis ocuro, o da bidueira é branco)

Tódolos camiños desta ruta son así de fermosos.

Despis das casas que se ven na foto de abaixo, imos entrar nun tramo de estrada que nos vai levar deseguida ao punto de inicio.

Páxinas web consultadas:

https://destinogalicia.net/museo-pedagoxico-vella-escola-de-muimenta/

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/lugo/2018/02/03/span-langglfalece-artista-chairego-anxo-lamasspan/00031517659513394959859.htm

https://galiciapuebloapueblo.blogspot.com/

https://medioambiente.xunta.gal/portada

https://muimenta.com/historia.htm