RUTA DO RÍO OURO POR TRASMONTE (FOZ)

 A ruta do río Ouro é ben coñecida na Mariña luguesa. Atópase na parroquia de Fazouro, no concello de Foz. É unha ruta lineal á beira do río Ouro, remontando o seu curso, ata chegar á presa de Posada construida para, no seu tempo, levar auga ata unha pequena Central Eléctrica. Son sobre 10 km.ida e volta.

A min, como non me gusta ter que ir e voltar polo mesmo lugar, se podo evitalo sempre busco a maneira de facer as rutas circulares. Hoxe traio unha maneira diferente de facer esta ruta.

Outras rutas do río Ouro que fixen son estas:

RUTA DO RÍO OURO    (Só nesta ocasión atopamos acondicionada a outra marxe do río para ir por un lado e voltar polo outro)

RUTA RÍO OURO E CONDADO DE FONTAO

RUTA RÍO OURO (DENDE A IGREXA )

PAZO DE FONTAO + RÍO OURO

Características desta ruta:

Lonxitude: 9,4 km.

Dificultade: fácil

Ruta circular sen sinalizar. O meu track ou percorrido en WIKILOC

Descripción:

Partimos nesta ruta dende o aparcadoiro que hai na área recreativa ao pé da Pontevella.

O barrio da Pontevella é un dos máis antigos de Fazouro. Hoxe en día tódalas vivendas están restauradas e o río Ouro (que na foto non se ve) atravesa este barrio.

A foto está tomada dende a área recreativa. O camiño que se ve pertence á ruta oficial do Río Ouro e é polo que voltaremos.

Vemos outros barrios de Fazouro: a Fonte da Aldea, a Rúa, S. Salvador...e deseguida pillamos á dereita, pola Casanova.

Dende o barrio da Casanova temos boas vistas da Pontevella, O Morgallón, O Cachón, a Casareta...

O río achegándose á súa desembocadura no Cantábrico.

A corta dos eucaliptos deixa imaxes que antes non se podían ver.

Agora sumerxímonos nun monte de eucaliptos por un camiño en perfecto estado.

A verdade é que este camiño faise monótono polo monocultivo que predomina na Mariña.

Estamos a piques de chegar a Trasmonte. O nome é ben axitado xa que esta aldea está efectivamente detrás do monte.

En Trasmonte hai unha fonte pública de 1957. Este mesmo letreiro é común en varias fontes do concello de Foz.

Trasmonte forma parte da parroquia de Santa Cilla.

Non chegamos cruzar a aldea de Trasmonte, uns metros antes de atopar as primeiras casas, pillamos un camiño que baixa á dereita.

Aínda que por este camiño vemos algunha árbore autóctona, tamén os eucaliptos ameazan con invadir o espazo.

Hai un monte por aquí tamén con moitas acacias negras que son invasoras tanto ou máis ca o eucalipto.

Este camiño polo que baixamos enlaza coa ruta do Ouro.

Camiñamos ata a presa por un fermoso carreiro pegado á canle que vai ata a central eléctrica.

A causa da seca que sufrimos este verán, pouca auga baixa polo dique da presa.

Un encoro, presa, represa, vaira^[ ou encalco é unha barreira fabricada con pedra, formigón ou outros materiais, que se constrúe nun río coa finalidade de depositar parte da auga para un posterior aproveitamento en abastecemento ou regadío, para elevar o seu nivel co obxectivo de derivala a canalizacions de rego, ou para a produción de enerxía mecánica ao transformar a enerxía potencial do almacenamento en enerxía cinética, e esta novamente en mecánica ao accionar a forza da auga un elemento móbil. A enerxía mecánica pode aproveitarse directamente, como nos antigos muíños, ou de forma indirecta para producir enerxía eléctrica, como se fai nas centrais hidroeléctricas. (https://gl.wikipedia.org/wiki/Encoro)

Dende a presa hai que dar a volta polo mesmo carreiro da ida que é ben fermoso!

De volta, levamos o Ouro á esquerda e a canle para a Central Electrica, á dereita.

Atravesamos un bosque de acacia negra.

Non sabemos quen fixo esta rústica ponte. Menos mal que non temos que cruzala!!

No carreiro que nos leva ata a presa, atopamos moitas plantas como as da foto seguinte, teñen froitos en forma de racimos de cor morado que manchan moito. Hai que ter coidado xa que esta planta é moi tóxica! Ten moitos nomes, un deles é "Herba Carmín"

Estado case ruinoso no que se atopa a que foi a Central Hidroeléctrica de Posada. Ata aquí chega a canle que nos acompañaba.

A partires da Central eléctrica xa só nos acompañará o río Ouro.

O río vai quedarnos sempre á esquerda e ás veces non o veremos pola vexetación ou porque nos alonxaremos algo del.

Estas son as casas en ruinas do Muíño. Aquí viveu xente que agora vive ou viveu (algunha xa morreu) noutros barrios de Fazouro.

A Fonte de Fernandete:


Un carballo (non hai moitos) bebe no río.


Chegando á Pontevella vemos aló enriba o barrio da Rigueira.

S. CIBRAO, MAR E RÍO

Estiven xa moitas veces en S. Cibrao e esta vila coñézoa ben, pero non me canso nunca de volver porque me parece unha das máis fermosas da Mariña. De tódolos xeitos, unha nunca coñece todo e esto me pasou con esta ruta, na que descubrín novos e fermosos lugares e onde  combinei mar e río  saíndo do que é o centro urbán. Unha ruta que me encantou e por riba, moi fácil.

S. Cibrao pertence ao concello de Cervo na comarca da Mariña Occidental. Non é nin sequera parroquia, pois pertence á de Lieiro.

S. Cibrao é unha península aberta ao Cantábrico con 3 praias preciosas e importantes, un pequeno porto, un faro...e con vestixios de antigas fábricas relacionadas co mar que denotan a importancia que este sempre tivo nesta localidade.

Características desta ruta:

Lonxitude: 7,6 km.

Dificultade: fácil

Ruta circular sen sinalizar. O meu track en WIKILOC

Descripción:

Iniciamos a ruta ao pé da Praia do Torno, nun aparcadoiro no que agora en inverno acostuma a haber sitios libres para facelo. 

O 1º que vemos é un pequeno monumento metido na auga na Praia do Torno, é o símbolo de S. Cibrao: a Maruxaina.

A lenda di que a Maruxaina é unha serea loura, metade muller e metade peixe que vive nos Farallóns. Nos días de temporal toca o corno, uns din avisando aos mariñeiros do perigo e outros opinan que o que quere é enganalos e que naufraguen.

O segundo domingo de agosto revívese esta lenda e a serea é "capturada" polos pescadores do lugar. Traena a terra para xulgala e celebrar unha festa na praia ao redor dela.

En 1º termo, a Maruxaina

A Praia do Torno é un dos areais máis coñecidos do concello de Cervo que se estende dende a ría ata o porto. É unha praia urbana que conta cun paseo marítimo polo que imos.

Praia do Torno

Do outro lado da rúa, vemos os restos do que foi unha antiga fábrica de salazón de sardiña que ardeu en 1921. En S. Cibrao é coñecida como "O Castelo".
Os veciños están a denunciar o deterioro que están a sufrir estes restos e reivindican que se protexa este ben.

"O Castelo", antiga fábrica de Salazón.

Pasamos polo porto, que é pequeno, e tal e como o coñecemos hoxe é do 1930 aínda que sufreu melloras ao longo dos anos.

Porto de S. Cibrao

Este porto pesqueiro só é abordable por barcos que non callen máis de 2 metros.

De frente podemos ver a factoría de Alúmina- Aluminio.

De frente, a factoría de Alúmina/Aluminio.

Estamos na zona chamada Porto de Arriba que inicialmente foi unha illa e depois uneuse á terra mediante unha acumulación de area.

Aquí está a capela de S. Cibrao que xa existía no S. XII. Destaca pola súa sinxelerza.

Capela de S. Cibrao

Imos subindo cara ao Faro e xa vemos mellor os Farallóns.

Camiño do faro

Os Farallóns son tres illas moi abruptas, antigamente punto de naufraxio de barcos. Chámanse A Sombriza, A Baixa e O Pé.

Os Farallóns.

Na Punta da Atalaia atopamos o Faro e un Miradoiro do mesmo nome. O Miradoiro é unha estructura de ferro e cristal que semella que se adentra no mar.

Faro e Miradoiro en Punta  da Atalaia.

Dende o faro, unhas escaleiras lévannos a outra parte máis próxima ao mar e que foi recuperada para uso público.

Dende esta parte baixa, as fotos ao faro quedan estupendas! Este faro realmente son dous:o 1º é de 1864. O moderno é de 1979 e foi construido cando chegou a fábrica de Alúmina- Aluminio á zona, ao ser necesario que tivese máis alcance e maior altura para atender as demandas do novo porto que se construeu.

Faro de S. Cibrao

Pasamos por diante da antiga fábrica de salazón "O Castelo" camiñando pola praia de Cubelas, tamén urbana.

Praia de Cubelas

Vemos os restos dunha antiga cetárea que demostra o pasado relacionado co mar que tivo esta vila.

Antiga Cetárea

Paseo que vai dende a praia de Cubelas á de Caosa.

Desviándose uns metros da ruta pode verse a Praza do Lugar, pequena e recollida.

Praza do Lugar

A Praciña da Caosa destaca polos balcóns.

Praciña da Caosa

 Chegamos á praia da Caosa tamén nun entorno urbanizado e coa area máis fina e branca de todas. Praia de augas cristalinas, escasa ondaxe e forma de enseada.

Praia da Caosa

A praia da Caosa vista dende o outro lado:

Praia da Caosa

E agora imos coñecer unha zona que descoñeciamos por completo de S. Cibrao. Despois da praia daCaosa, seguindo ao pé do mar descubrimos a zona de autocaravanas, remata o paseo de pedrae empeza un camiño que seguimos.

Deseguida o camiño pasa a ser carreiro.

Un carreiro chulo

 

Que nos vai levar ata unha pequena e recóndita praia da que eu nunca oira falar.

Praia do Portelo

 

Trátase da praia do Portelo formada por 2 pequenos areais separados por un promontorio rochoso A lenda di que aquí desembarcou o Marqués de Pedrosa fuxindo dos ingleses por cuestións relixiosas. Aquí (a uns 800) construeu un pazo (O Pazo de Pedrosa) que se pode ver facendo a Ruta do Camiño Natural do Cantábrico que pasa antes de entrar na vila de S. Cibrao polo lugar chamado Pedrosa.

A esta praia, dada a súa orientación, chegan moitas algas que no pasado eran recollidas polos veciños para vender ou abonar as terras.

Praia do Portelo

Voltamos uns metros para atrás para pillar este camiño  que hoxe (debido a tanta chuvia deste outono/inverno) estaba anegado. Imos sair xunto ao IES "Marqués de Sargadelos".

IES "Marqués de Sargadelos"

Pasamos polo novo Centro de Día e Residencia de maiores.

Centro de Día e Residencia

E tamén polo Centro de Saúde.

Centro de Saúde

Despois de pasar a estación de tren, chegamos ao Parque "Raíña Sofía"

Parque Raíña Sofía

No parque anterior destaca este fermoso monumento que é unha fonte.. Chámase "Os Corvos Mariños" e o autor é Juan Puchades. Foi inaugurado no 1995.

Fonte "Os Corvos Mariños"

O paseo que bordea a ría de S. Cibrao é pequeno pero moi fermoso.

Paseo do Torno

De frente vemos a chimenea de Alúmina /Aluminio e as pequenas embarcacións en marea chea.

Ao outro lado da ría hai un paseo que se pode percorrer e veremos unha antiga fábrica. Deixámolo para outro día.

Cruzamos a ponte sobre a ría e pillamos á esquerda para empezar o paseo ao pé do río Covo

O río Covo ten só un percorrido de 15 km. Nace  nos Montes de Buio, nas turbeiras de Pau da Vella e desemboca  na praia do Torno, formando a ría que acabamos de deixar.

Paseo do Río Covo.

O paseo ten un tramo de madeira e vai pegado ao río.

A Ponte Medieval do Bao de estilo romano permite o paso de persoas, animais ou carros en marea alta. Ten unha altura de 9,5m. e unha anchura de 3,10m. Ten un único ollo de forma oxival e foi restaurado polo concello de Cervo no 1986.

Ponte medieval do Bao

Ao pé da ponte anterior hai unha pequena área recreativa.

A ponte vista dende o outro lado.

Ponte medieval do Bao

Agora empezamos un tramo que é novo para nós xa que nunca por aqui pasamos. O Camiño Natural do Cantábrico que pasa por aquí mesmo, neste lugar torce á dereita por un camiño de monte. Nós agora seguimos pegados ao río.

Un muíño restaurado ao que uniron o que semella ser unha vivenda.

Muíño restaurado

Un fermoso paseo con pontiñas de madeira salvando regos que van ao Covo.

Paseo ás beiras do río Covo

Os paseos naturais sempre son fermosos porque son auténticos.

Paseo ás beiras do río Covo

 O paseo á beira do río remata nunha estrada local onde atopamos a Fonte do Guioncho.

Fonte do Guioncho

 

Deseguida damos a volta pola outra marxe do río.

O percorrido agora vai máis lonxe do río.

 

Chegamos á ponte medieval, agora polo outro lado.

A marea, que antes estaba chea, agora está case baixa e vese ben como o río vai cara ao Cantábrico.

Do outro lado do río vemos unha antiga fábrica de salazón e o aserradeiro de D. Xulián.

 Pasamos por diante da Praza dos Campos.

Praza dos Campos

No paseo do Torno polo que imos vemos unha exposición de 8 pezas decoradas por ambas caras (en total 18 creacións) de faros da Costa da Morte. Son murais feitos en azulexo.

E xa estamos case no punto onde iniciamos esta fermosa ruta.

Páxinas web consultadas:

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/amarina/2024/08/16/reclaman-proteccion-restos-fabrica-salazon-cubelas-san-cibrao/00031723825558541896391.htm

https://amarinalucense.gal/es/puerto-de-san-cibrao

https://es.wikipedia.org/wiki/Islas_Farall%C3%B3ns

https://concellodecervo.com/es/turismo/san-ciprian/os-corvos-marinos

https://www.turismo.gal/inicio?langId=es_ES

https://amarinaxornal.gal/occidental/cervo/104328-san-cibrao-sera-o-escenario-para-a-exposicion-sobre-faros-da-costa-da-morte/