luns, 17 de marzo de 2025

CAMIÑO DOS FAROS: PORTO DE SANTA MARIÑA-ALDEA DO RONCUDO (CORME-PONTECESO)

 No ano 2020 fixemos o tramo Porto de Santa Mariña- Faro do Roncudo nun día de agosto feo, oscuro e con choiva pola tarde, por eso case 5 anos máis tarde quixen repetir este tramo. A intención era chegar ao Faro do Roncudo pero non puido ser porque este tramo (ao igual que outros) é ben duro e xa nos chegou facela ata a aldea do mesmo nome.

Características desta ruta:

Lonxitude: 8 km.

Dificultade: difícil

Ruta lineal ben sinalizada con marcas verdes. De tódolos xeitos o meu track en WIKILOC

Descripción:

Iniciamos a camiñata no Porto de Santa Mariña que pertence á parroquia de S. Xulián de Brantuas, concello de Ponteceso, no que hoxe nos moveremos.

Aquí só hai unhas pequenas casetas de pescadores para gardar os aparellos de pesca e outros útiles para a pesca artesanal.

Porto de Santa Mariña (Brantuas- Ponteceso)

Dende Santa Mariña e durante boa parte deste percorrido mirando cara atrás, veremos o Faro de Punta Nariga (concello de Malpica) ao lonxe.
Faro de Punta Nariga dende Santa Mariña

Empezamos a camiñata polo tipo de sendeiro que xa coñezo ben.

Imos pegados ao mar nun fermoso día solleiro aínda que frío.

Ao longo deste Camiño dos Faros veremos varias cruces chantadas nas rochas ao pé do mar, como lembranza de naufraxios que teñen sucedido nesta Costa da Morte ao longo dos anos.

A fermosa e temible costa que imos percorrer.
 
Ao pouco, alonxámonos do mar tomando un camiño. Ao empezar este, cando deixamos a costa había, polo menos no 2020, uns cabalos que hoxe, por máis que miramos, non vimos.

Imos uns metros (moi poucos) pola mesma estrada pola que baixamos antes en coche.

Deseguida, torcendo á dereita pillamos un fermoso camiño entre peches ancestrais.

As rochas de tódolos tamaño serán as compañeiras case inseparables da nosa andaina.

Os carreiros van estre elas e por derriba moitas veces...
 
Chegamos a un punto dende onde podemos ver xa a Enseada da Barda que percorreremos toda, primeiro por un lado e despois polo outro. No final da enseada está a recollida, pequena e fermosa Praia da Barda.
Enseada da Barda.

A baixada cara á Barda é moi técnica polo desnivel e o tipo de chan. Ás veces hai que agarrase coas mans ás rochas, o terreo é irregular e con moito desnivel...

Non teñen que envexar nada estas augas ás que vemos en fotos de países moi lonxanos. Son estas augas moi transparentes e dunha cor única!

A praia da Barda (barda en galego ten varios significados e un deles fai referencia a un lugar onde abunda o peixe) e debe ser certo porque vimos varias barquiñas de pescadores. A praia é un paraíso natural onde non hai máis nada que unhas casetas de pescadores. 
Praia Area Grande na enseada da Barda

Un pequeno rego desemboca nesta praia.

Imos agora uns 200 metros pola estrada estreita que chega ata praia para desviarnos despois á dereita.

Camiñamos agora polo outro lado da enseada.

 A Praia da Barda está separada por un promontorio rochoso que a divide e 2 praias coñecidas como Area Grande e Area pequena. Como curiosidade a praia máis grande (a única que pisamos) pertence á parroquia de Brantuas e a máis pequena, que contemplamos de lonxe, pertence á parroquia de Corme Aldea.

Se a baixada ata a praia da Barda foi complicada, a subida de agora non vai ser menos ás veces!

Que fermoso é este percorrido!! tamén duro, si, pero ao mellor esto o fai aínda máis atractivo.

Vemos o que deberon ser fincas de cultivo con antigos peches de pedra.

A Punta do Castro e o carreiro por riba que percorremos.

O Camiño dos Faros...unha ruta de montaña á beira do mar.

Agora o camiño métese ao interior para ascender á aldea do Roncudo, que xa podemos ver aló enriba.

Atravesamos un pequeno rego:
 
E despois dunha curta pero intensa subida chegamos á aldea do Roncudo que pertence á parroquia de Corme - Aldea. É unha aldea pequena con hórreos típicos da zona que dan idea da actividade que tivo este lugar no pasado.
Aldea O Roncudo

As vivendas teñen fortes muros de pedra que as protexían nos crudos invernos. Actualmente vimos varias casas restauradas e unha delas dedicada a Turismo Rural.
Aldea O Roncudo

Hórrreos no Roncudo
 
Ao Roncudo foi recollernos para levarnos de novo a Santa Mariña, o noso taxista de confianza, Julio Souto, ao que xa coñecíamos das primeiras etapas deste Camiño dos Faros. Unha persoa moi amable e faladora que sempre nos pon ao día de cousas que pasan nesta Costa da Morte.


Páxinas web consultadas:

https://www.caminodosfaros.com/puerto-de-santa-marina-2/

https://www.galiciamaxica.eu/galicia/a-coruna/playa-praia-da-barda-en-ponteceso/

mércores, 12 de marzo de 2025

TEIXO-TEIXOIS (TARAMUNDI)

 Voltar a Taramundi sempre me dá satisfacción, as súas rutas son preciosas e as aldeas deste concello son pequenas, recónditas, ben coidadas...unha marabilla camiñar por lugares que seguen a conservar o sabor do auténtico, do autóctono en cada recuncho!!

Xa fixen a maioría das rutas deste municipio, penso que me faltaba esta e outra máis.

A de hoxe foi unha ruta espectacular pola paisaxe entre ábores autóctonas,  coa auga do Rego das Mestas  e aldeas preciosas, especialmente destaco Os Teixois onde tivemos ocasión de facer unha visita guiada polos seus inxenios hidráulicos e de xantar no restaurante O Mazo.

Características desta ruta:

Lonxitude: 11,5 km (o meu track marca 13, 6 pero hai que restarlle case dous que fixemos ao revés)

Dificultade: Moderada, por certo desnivel e porque tiña algún tramo, de baixada sobre todo, onde hai que levar coidado polas pedras soltas que hai.

Ruta circular perfectamente sinalizada (facede caso aos sinais e NON a moitos tracks antigos que están desactualizados, xa que actualmente a ruta non pasa polo lugar de Almallos)

O meu track en WIKILOC (OLLO: eu seguín un track do concello que supuxen estaría ben pero tamén está sen actualizar. NON hai que ir a nada a Almallos. Antes de chegar aquí hai que pillar á dereita como mandan os sinais!)

Descripción da ruta:

Esta ruta ten inicio e fin na aldea de O Teixo que pertence á parroquia de Bres. Xunto á área recreativa hai sitio para aparcar e é o punto oficial de inicio e fin desta ruta. A área está ben descoidada, sen rozar e con zonas onde medran os toxos. Imaxinamos que coa chegada próxima da primavera adecentarán o lugar.



O Teixo está a unha altitude de 630m. Nótase un frío xélido. Estamos a primeiros de marzo.


Pasamos por diante deste establecemento que estaba pechado. Chámase "El Teixo Rural" . Foi a antiga escola do lugar e despois un albergue que foi reformado para convertirse nun aloxamento  rural con gran capacidade.
El teixorural

Seguimos uns metros máis pola estrada e pasamos polo medio da aldea.
O Teixo
O Teixo é un lugar moi pequeno (haberá 5 ou 6 vivendas) pero moi ben coidadas. Todas as casas están restauradas e unha delas funciona como casa de Turismo Rural.

Deseguida deixamos o asfalto para pillar un camiño á dereita.

Imos baixando ata chegar ao Rego das Mestas que temos que cruzar por esta ponte tan rústica.
Rego das Mestas.

Agora xa subimos (é unha subida lixeira que se leva ben) por un camiño onde vemos moitos acivros.

Por aquí todo é arboreda autóctona esperando que chegue a primavera.


Aló enriba vemos a aldea de Santa Mariña. Por alí hai que pasar, así que queda aínda unha subidiña...


Cara á dereita vemos perfectamente, agora que estamos a boa altura, a aldea de O Teixo de onde partimos.





E chegamos á fermosa aldea de Santamarina que pertence á parroquia de Veigas.

Santa Mariña

Esta aldea ten unhas vistas incribles, por algo está a case 700m. de altitude.
Santa Mariña

En Santa Mariña temos o exemplo da arquitectura rural propia do occidente asturiano, sólida e austera con muros de pedra vista e cubertas de pizarra.
Santa Mariña

Falamos cunha muller que nos contou que a aldea actualmente ten vida, grazas á xente de fóra de Galicia que mercou algunhas destas casas e as restaurou.
Santa Mariña

Vista xeral da aldea que nos chamou a atención polo fermosa e limpa que estaba.
Santa Mariña

Retrocedemos co pensamento ao pasado desta zona que agora nos parece moi fermosa. Imos imaxinala sen luz, sen estradas, con camiños cheos de lama en inverno e traballando eses prados que vemos con tanta pendente...sen dúbida había ser daquela unha vida ben difícil.

Cando xa pensábamos que a aldea rematara, atopamos aínda máis arriba outro grupiño de vivendas, todas elas restauradas.
Santa Mariña
 
Fermosos cabozos tan parecidos aos nosos galegos xa que estamos moi cerca. Son de pedra e madeira e coa cuberta de pizarra.

Cabozo en Santa Mariña

Outro fermoso cabozo ben restaurado.
Cabozo en Santa Mariña

Vemos "A Casoa", unha inmensa vivenda destinada ao Turismo Rural.
A Casoa

Frente a A Casoa, na parte máis alta de Santa Mariña, temos a capela dedicada a esta santa. Pénsase que é da I. Media aínda que con modificacións ao longo dos séculos. Está catalogada como Ben de Interese Cultural.
Capela de Santa Mariña

Despois dunha paradiña nesta aldea para desfrutala e fotografala ben, continuamos o noso camiñar ata atopar unha estrada local.

Aos pucos metros HAI QUE PILLAR Á DEREITA por onde mandan os sinais. Antigamente a ruta non ía por aquí senón que chegaba ata Almallos (seguindo a estrada, un pouco máis adiante) pero eso cambiou. NON hai que ir a Almallos a nada.


Torcer á dereita.

Agora iremos en constante descenso entre castiñeiros e carballos.

Chegamos a unha estrada que cruzamos.

Baixamos por un fermoso carreiro; xa estamos chegando aos Teixois.

Aparecen os prados, os coches...axiña chegamos.

Vemos no outro lado a Ermida de Santo Domingo do S. XVIII. 

Eu non sei se é o mesmo, pero noutras ocasións que estiven aquí había un burriño tamén no mesmo sitio.

Aproveitando que a ruta pasa por aquí, tíñamos concertada unha visita ao museo etnográfico: aparellos antigos que funcionaban coa forza da auga. O 1º que nos ensinan é o Muíño que poñen a funcionar.

Despois poñen a funcionar a Roda de Afiar, afiando unha brosa e o rapaz que fai de guía vai explicando ao memso tempo todo o proceso.

Tamén pon a funcionar un Batán.


E por último, entramos na ferraría que se conserva tal cual era e aí pon a funcionar o mazo para ablandar o ferro despois de quentalo na fragua.

Os mazos e ferrarías tiveron gran importancia no occidente de Asturias nos S. XVIII e XIX.

Tamén vimos en funcionamento unha pequena Central Eléctrica.
A restauración total deste complexo iniciouse en 1989 aínda que xa dende 1980 está aberta ao público.






Os Teixois é unha aldea pequena onde destacan os aparellos anteriores que previa reserva se poden contemplar e ver en funcionamento coas explicacións dun guía. Este conxunto etnográfico está considerado Ben  de Interese Cultural.


Os Teixois, ao pé do Rego das Mestas que é o que dá impulso aos aparellos que vimos, está nun entorno moi fermoso formado bosques autóctonos, desniveis, sendeiros rurais e casas de pedra.

Nos Teixois hai recunchos para o desfrute e o relax.


Os Teixois estivo abandonada durante anos ata que nos anos 80 empezou a súa recuperación e actualmente é un lugar moi visitado e coñecido. A aldea coas casas, a capela, varios hórreos, un restaurante, un bar...pódese visitar por libre, pero para acceder ao conxunto etnográfico formado polos aparellos hidráulicos mencionados ten que ser cunha visita guiada que actualmente custa 5€.
Os Teixois

Os Teixois está nun val atravesado polo Rego das Mestas.

Outra vista da aldea.
Os Teixois

Abandonamos este fermoso lugar camiñando ao pé do Rego das Mestas.

Unha paisaxe sacada dun conto!!

Pasamos pola Central Eléctrica das Mestas na beira do Rego do mesmo nome. A ponte de madeira que hai para cruzalo vese noviña, non hai moito que a deberon colocar.
 A Central Eléctrica:

Moi cerca da antiga central eléctrica atopamos a aldea abandonada de As Mestas. Este nome deriva de que aquí, neste lugar, mestúranse (mesta= mezcla) varios regueiros que baixan da serra de Ouroso e dan lugar a este.  
Unha moi antiga ponte permite cruzar o rego e vemos unha edificación onde houbo un mazo que funcionou pouco tempo. Sobre as súas ruinas, instalouse unha aira de mallar.

Neste lugar hoxe completamente abandonado houbo vida. Xunto á casa houbo unha ferraría ademais doutras que están escondidas entre a maleza pola ladeira arriba.
As Mestas

Pouco a pouco imos estando máis cerca do Teixo. Ás veces subimos e outras imos en chao...

Alço enriba xa vemos O Teixo. Non hai camiño para ir recto (tamén sería unha tremenda subida!) Imos dar un pequeno rodeo e axiña chegaremos ao final desta marabillosa ruta.


Páxinas web consultadas:
https://www.turismoasturias.es/organiza-tu-viaje/donde-dormir/turismo-rural/casas-de-aldea-compartido/a-casoa-santamarina
https://patrimonio-religioso.asturias.me/comarca-de-oscos-eo/c/0/i/85736678/ermita-de-santa-marina