xoves, 9 de marzo de 2023

MARRUECOS/MARROCOS: O DESERTO

Na entrada anterior referida a Marrakech, olvideime de dicir que na cena de gala que tivemos nesa cidade, celebramos tamén dous cumpreanos: o de Xaime Cancio e o dunha compañeira do grupo. Foron celebracións moi especiais nas que houbo tarta, champán, música e cancións baixo un fermoso decorado. Seguramente nunca celebrarían un cumpreanos no que tanta xente os felicitase e lles cantase o "cumpreanos feliz". Parabéns aos dous!!


CARA AO DESERTO

O venres, 24 de febreiro, saimos cara ás montañas do Alto Atlas facendo en bus un fermoso percorrido que nos levou por zonas espectaculares. Durante o traxecto a paisaxe foi cambiando  pisamos neve e visitamos unha Kasbah que é un dos "tesouros culturais do mundo" segundo a UNESCO. O noso destino final foi Ouarzazate. Unha viaxe de 199 km.

Pasamos das temperaturas case primaverais de Marrakech a estas paisaxes nevadas onde tomamos contacto co frío.

Toda esta zona que imos atravesar é unha zona turística de gran importancia para os marroquíes de bo nivel de vida e para nós, os estranxeiros, pero non todo o mundo vive du turismo e moitas destas xentes están alonxados da civilización do S. XXI. Nas zonas máis pobres e atrasadas das montañas do Atlas falta de todo : estradas asfaltadas (ao pasar no autobús víamos como estaba asfaltada a estrada principal (unha sola) pero as rúas das aldeas eran pobres camiños e calexóns de terra e pedras) Faltan escolas, hospitais, servizos básicos como alcantarillado...etc Os habitantes desta zona sobreviven da gandería (ovellas) e dunha agricultura de subsistencia. As familias que teñen membros emigrados en Europa viven tamén do diñeiro que estes lles envían.

Case ninguén fala deste Marruecos medieval que non interesa nin ás autoridades nacionais nin ás axencias internacionais de turismo pero que existe e poidemos ver dende o autobús e tamén vendo aos moitos marroquíes que temos por Galicia (na zona onde vivimos hai bastantes) entendemos porque escapan do seu país na procura de novas oportunidades.

Atravesamos o porto de montaña Tizi n´Tichka, o paso de estradas máis alto do norte de África cunha altura máxima de 2260m. 

Paramos neste lugar a tomar algo, ir ao baño e a desfrutar desta fermosa paisaxe dende a terraza panorámica do local.

Este porto de montaña é o paso ineludible vindo de Marrakech como é o noso caso para ir ata o deserto de Merzouga a onde nos diriximos. A estrada ten moitísimas curvas e bastante tráfico.

Dende a terraza panorámica do café-restaurante vemos esta pequena vila.

 
Segundo imos baixando, a neve desaparece e o deserto apodérase da paisaxe.

Paramos a comer en Ait Ben Haddoo, no restaurante Oasis D´Or situado na parte nova da vila.

DIFERENZA ENTRE KSAR E KASBAH:
Un ksar  está formado por unha agrupación de vivendas rodeadas de muros defensivos e torres de vixiancia que protexían aos seus habitantes de invasións, saqueos e inclemencias do tempo. Poden ter ata mil anos d eantigüidade.
Unha kasbah parécese máis ao que nós coñecemos como castelo, pazo...construccións de alguén poderoso. Son moito máis recentes que os ksar, do S. XVII.
Despois de comer visitamos o Ksar de Ait Ben Haddou, moi cerca do resturante. Só tivemos que cruzar a ponte sobre o río Ounila

KSAR DE AIT BEN HADDOU
Ponte sobre o río Ounila para ir ao ksar.

En Marruecos atopamos gatos por todas partes: nos hoteis, nos restaurantes, nas rúas...os marroquís senten aprezo por estes animais que en realidade non son de ninguén, vagabundean por calquera sitio e aliméntanse das sobras que lles dá a xente. Este vímolo entrando no ksar de Ait Ben Haddou.
Entrando ao ksar.
Xa dentro do ksar percorremos as súas laberínticas e estreitas rúas con postos tamén para vender algo aos turistas.

O ksar de Ait Ben Haddou é Patrimonio da Humanidade. Viven aquí dentro xa poucas familias pero algunha aínda se resiste a mudarse á cidade nova (onde xantamos)

Aquí foron rodadas numerosas películas: La joya del Nilo, Lawrence de Arabia, El cielo protector, La Momia, Gladiator, Babel, Juego de Tronos...etc, etc e non me estraña xa que este escenario natural é ben apropiado.
 
As ventás das casas son moi pequenas para non deixar pasar o calor do verán.

Dende o torreón que se atopa no alto dunha colina, as vistas son espectaculares.

Dende a cima da colina vemos a vila nova onde vive a maioría da xente, aínda que no Ksar aínda quedan algunhas familias que se resisten a marchar.

Subindo ao alto da colina dende a que teremos unhas panorámicas increíbles. Eso si, sopraba o vento con tanta forza aló enriba que había quer agarrarse!!


KASBAH DE TAOURIRT
Está en Ouarzazate e foi un importante punto de conexión entre  Marruecos e o resto de África. Tivo o seu maior apoxeo durante o colonialismo francés.

A Kasbah de Taourirt es unha das fortificacións máis importantes de Marruecos, xunto a Aït Ben Haddou, ubicado a solo 34 km. e que acabamos de visitar.
Kasbah de Taourirt

Construida no S. siglo XIX, esta kasbah foi propiedade da familia El Glaoui. Thami El Glaoui, tamén coñecido como “El Señor del Atlas”, foi gobernador de Marrakech entre os anos 1912 e 1956. Contaron moitas historias sobre este personaxe: algúns  considerano un guerreiro despiadado e outros unha boa persoa, pero no hai dúbida de que xugou un papel importante durante o colonialismo francés.
 
Eu non sei se o guía nos falou dos edificos que había en frente desta kasbah. Probablemente si e eu non me enterei por andar sacando fotos. Buscando agora información, resulta que é o Museo do Cine de Ouarzazate. A colección do museo contén obxectos das mesmas películas que se filmaron nos arredores da zona.
Museo do Cine
Trala independencia de Marruecos, a kasbah foi abandonada pero a industria do cine rodou nela varias películas e máis tarde foi adquirida polo concello de Ouarzazate que a foi restaurando por fases.
Esta kasbah é moi elegante con fermosos debuxos xeométricos que xogan coas luces e as sombras.

Por dentro ten multitude de escaleiras e pasillos leaberínticos que te levan ás distintas habitacións que se atopan vacías.

 As ventás son moi pequenas buscando o illamento térmico, que non entre o frío, nin o calor.


Dende a terraza da kasbah temos unhas fermosas e excelentes vistas sobre o oasis onde se situa Ouarzazate.

Na seguinte foto observamos con detalle a rudimentaria canalización da auga con canles de madeira, as estreitas ventás e a decoración.


Esta noite durmimos en Ouarzazate, cidade cosiderada a "Porta do deserto" É unha cidade moi turística e o seu nome significa "sen ruído"

En tempos pasados Ouarzazate foi un pequeno punto na travesía dos comerciantes africanos para acadar as cidades norteñas de Marruecos e Europa.

Durante el período colonial francés, Ouarzazate medrou de forma considerable como cidade de abastecemento, sendo ademáis un centro administrativo e posta de aduanas.

O HOTEL OSCAR BY ATLAS en Ouarzazate está pegado aos Estudos Cinematográficos Atlas. É un hotel pequeno con moitísimo encanto, moi acolledor e onde a temática do cine está presente en todas partes: no comedor, en tódalas salas, na piscina, nas habitacións...por medio de imaxes e de nomes de actores e actrices consagrados de tódolos tempos. Moitos actores e actrices alóxanse neste hotel cando están a rodar unha película nesta zona.
2ª planta do hotel

Imaxes de actores e actrices
Detalles ao redor da piscina

A decoración das ventás é moi propia de Cleopatra.

Piscina

Detalle dun pasillo

Recunchos relacionados co cine. Vemos a Leonardo Di Caprio

Fachada do hotel

Detalle do comedor.

ATLAS STUDIOS
Despois de durmir e tomar o almorzo no hotel anterior, visitamos os Atlas Studios que están pegados ao mesmo.
Multitude de películas ben coñecidas foron rodadas neste escenario: Lawrence de Arabia, La guerra de las Galaxias, La Momia, Gladiator, Los 10 Mandamientos, Juego de Tronos...etc..

Entrada aos Atlas Studios

Explicou o noso guía que gran parte da poboación local vive desta industria do cine contratada como constructores, deseñadores e sobre todo extras das películas.

Aquí temos o avión de La Joya del Nilo.

 Na imaxe seguinte o autobús dunha película que a min me gustou moitísimo: Babel

 Na seguinte foto, un templo exipcio.

Os mesmos escenarios empregados nunha película poden ser modificados para outra.
 
Na seguinte imaxe vemos o mercado de esclavos da película Gladiator.
 
As vistas dende os Atlas Studios son asi de femosas: o contraste entre o deserto e as montañas nevadas do Atlas. O poboado que se ve é de mentira e foi escenario dalgunha película.



Un templo tibetano na foto seguinte:


A porta por onde vai entrar Cleopatra:

A nosa Cleopatra non é a orixinal pero é moito máis fermosa:

 
A nosa Cleopatra, Ana no seu trono:


Despois desta visita partimos cara a Merzouga para pasar a vindeira noite no deserto. O percorrido feito para chegar, a min personalmente, pareceume fascinante. Foron bastantes horas en bus pero con paradas varias, ás veces técnicas para ir ao baño e/ou tomar un café; outras veces para fotografar paisaxes incríbles.

Estamos no Marruecos máis profundo, máis auténtico e despois de percorrer a cordilleira do Atlas hoxe atravesaremos as gargantas do Todra.
Paramos a comer en Tineghir, unha cidade situada ao pé das montañas do Atlas.

Vista do exterior do hotel- restaurante Kasbah Lamrani. Tódolos días comemos en espectaculares restaurantes!

Tivemos incluso tempo para desfrutar un pouco ao redor da piscina. (Ademais de restaurante tamén é un hotel)

Vimos tamén de camiño mulleres lavando no río. Hai moitos anos que non vemos esto no noso país.

Cando aparece un oasis tamén aparece vida humana. De tódolos xeitos, o verde aquí é unha cor case fea, chea de po, un verde sen brillo, sen humidade...un verde desértico.
                                                        
 GARGANTA DO TODRA
No noso percorrido paramos nun alto para unha vista panorámica e varios vendedores tiñan aí exposta a súa mercadoría para intentar vendernos.
Dende aquí vemos o palmeiral de Tinghir. O río Todra é quen rega esta espazo natural.

Desvíamonos uns kilómetro do noso percorrido para coñecer a garganta de Todra en pleno Atlas: semella como si a montaña se partise en dúas

Esta garganta atópase enclavda no val do río Todra que só leva auga estacionalmente. Neste caso algo de auga levaba.

O bus deixounos nun punto e fomos camiñando aprox. 1 km. ata outro punto onde nos recolleu. Sentímonos ben pequenos camiñando por aquí!!
 
Foi unha delicia este paseo!! Os vendedores tamén están aquí. Estas paredes poden acadar os 300m. de altura mentras a garganta se estreita en ocasións ata medir so 30m.

           DESERTO DE MERZOUGA
Era case de noite cando chegamos á cidade de Erfoud que está situada nun oasis do deserto do Sahara. Grazas á súa proximidade a Merzouga, Erfoud desenrolou unha importante industria turística e aquí había 23 coches todoterreno esperándonos para levarnos ata o noso campamento no deserto.

Chegamos de noite pecha e fomos recibidos por un grupo de música bereber, despois pasamos ao comedor nunha haima preciosa onde cenamos fabulosamente.
Así nos recibiron!

Polo visto, non tódalas haimas eran iguais; algunhas non tiñan auga quente. Eu tiven sorte e na miña sí que había, aínda que ducharse ás seis da mañá era só para valentes polo frío que ía.
Eu personalmente durmín ben, xa que as sabas estaban limpas e había moita roupa na cama para non pasar nada de frío.
A miña haima
Un aspecto do campamento. Aquí durmeu parte do grupo.
Un campamento

Aspecto do campamento onde estaba a miña haima:
O campamento onde estaba a miña haima e a doutros compañeiros/as de grupo.


O exterior da miña haima

No meu campamento a noite anterior había un lume aceso no lugar onde aínda se ven os tizóns, tamén había música e algunha persoas sentadas ao redor. Non me sumei á festa porque  estaba cansa da viaxe e ao día seguite había que madrugar moito...
No meu campamento

Ao día seguinte ao amencer fomos ver a saída do sol a uns 5 km. aprox. Houbo que foi en dromedario e quen foi en 4x4. Eu elexín este último medio de transporte.
A experiencia da saída do sol no deserto foi algo inesquecible. A pesares do frío que ía a esa hora, nada empañou o sentimento de verse rodeados de tanta inmensidade de area no medio de dunas e máis dunas...


O Sáhara é o deserto cálido máis grande do mundo. Se un se perde neste deserto a probabilidade de sobrevivir é unha entre un millón. Mórrese de insolación ou de deshidratación.

Houbo que prefireu ir en dromedarios.

 Os coches que nos levaron:

Despois desta inesquecible experiencia, tomamos o almorzo no campamento e emprendemos viaxe cara a Fez.


Páxinas web consultadas

https://atalayar.com/content/los-habitantes-del-atlas-abandonados-su-suerte-por-el-estado-un-a%C3%B1o-m%C3%A1s

https://es.wikipedia.org/wiki/Ksar_de_Ait_Ben_Hadu

https://www.marruecos.com/que-es-una-kasbah/

https://viajesmarrakech.com/diferencias-entre-ksar-y-kasbah/

https://tourismaitbenhaddou.com/destination/ruta-de-las-kasbahs/la-kasbah-de-taourirt/?lang=es
https://www.nomadas.com/atlas-corporation-studios-ouarzazate-hollywood-desierto/

domingo, 5 de marzo de 2023

MARRUECOS/MARROCOS

Do 21 de febreiro ao 1 de marzo deste 2023, realizamos unha viaxe a Marruecos da man de Amigos das Viaxes con Xaime Cancio á cabeza (cunha organización de 10) para vivir no país africano momentos inesquecibles que co paso do tempo moitos deles quedarán borrados ou mesturados con outros. Para que que eso non pase, van quedar plasmados neste blog, ao que sempre poderemos recurrir cando a memoria nos xogue malas pasadas.

Dicir que Marrocos foi para moitos de nós o país das sorpresas: a sorpresa do clima en 1º lugar, xa que case todos e todas esperábamos atopar moita máis calor ou polo menos algo de fresco ás mañás e ás noites e calor o resto do día, pero o frío, salvo os primeiros días en Marrakech, acompañounos permanentemente e case ninguén ía preparado polo que botamos en falta levar á viaxe máis roupa de abrigo. De tódolos xeitos, ao chegar a Galicia de volta, non atopamos máis calor senón ao contrario.

Tamén nos sorprendeu a cidade de Rabat, tan cosmopolita, tan europea...; a cidade de Ifrane, a "pequena Suiza", tan verde, coas casas de tellados en vertical coma as de países do norte de Europa...e outros lugares, costumes...que irei comentando.

Marrocos é un país de grandes contrastes: de deserto, montañas nevadas, de aldeas pobres, sen vida vexeal ningunha, con ríos secos, ríos de pedras... de grandes cidades e vilas con moita vexetación e moi verdes, un país con moita vida dentro das medinas das súas cidades, vida e cultura moi diferentes á nosa; outras cidades en cambio como Casablanca, Rabat....xa son máis parecidas ás nosas e nelas tamen aparecen grandes multinacionais como McDonald´s, Zara...etc, etc.

MARRAKECH

A cidade de Marrakech rodeada en cor negra no país marroquí.

Marrakech é tamén coñecida como "Ciudad roja" pola cor dos seus edificios que deben ser obrigatoriamente de cor ocre-vermello ao igual que a terra que rodea a cidade. Ten máis de millón e medio de habitantes e xunto con Rabat, Meknes e Fez é unha das catro cidades imperais de Marruecos.
Foi fundada no S. XI polos almorávides para garantir a supremacía sobre una rexión de gran importancia estratéxica, posto que pola zona pasaban as rutas de caravanas cara á África negra a través do Sáhara. Marrakech converteuse nunha gran capital amurallada con exuberantes xardíns e magníficos pazos e mesquitas, dos que hoxe por desgraza non queda nada.
O reino perdurou ata 1147, cando os almohades –una federación rival de tribus bereberes  das  montañas do Atlas– conquistaron a cidade despois dun largo asedio  arrasárona, para despois reconstruila. 

Estivemos nesta cidade dende o día 21 a mediodía que chegamos ata o venres pola mañá.

O que vimos:

- A MEDINA e dentro dela:

* Praza Jemma El Fna.

* A Koutubía

* Os Zocos

* Pazo Bahía

- XARDÍNS DA MENARA

- XARDÍNS MAJORELLE

MEDINA DE MARRAKECH

Unha medina nas cidades árabes é o barrio antigo da mesma no que estaban as mesquitas, as madrasas, os zocos...A medina de Marrakech é da época dos almorávides (S. XI) Deste época só queda a muralla e os palmerais do este da cidade. Cando no S. XII os almohades conquistaron a cidade destruiron a maior parte dos edificios  e reedificaron de novo a medina.

PRAZA JEMAA EL FNA:

Esta Praza foi o noso 1º contacto con Marrakech despois do hotel. O mesmo día da chegada despois de xantar no hotel tivemos ocasión de coñecela. A praza é o lugar máis coñecido e emblemático de Marrakech, un lugar cheo de ebullición e vida e onde atopamos elementos do máis variopinto: encantandores de serpes que che deixan sacar fotos a cambio de diñeiro, augadores, músicos, trileiros, postos de froitas onde podes tomar un zume natural moi barato e moi bo, tenderetes onde podes comer e ao redor hai restaurantes, cafeterías...todo un mundo do máis diverso e fascinante.

Esta praza é Patrimonio da Humanidade e está dentro da Medina (cidade antiga nas ciudades árabes)

Praza Jemma El Fna

É moi recomendable ver a praza dende as terrazas que hai nos restaurantes de ao redor. Terase así unha vista global da praza moi interesante.
                             Vistas da praza jemma El Fna dende a terraza dun restaurante

Hai multitude de postos para comer na mesma praza.


Esta praza sufreu (no café Arkana) no 2011 un atentado terrorista que matou a 17 persoas. Na foto seguinte dous augadores marroquís. Son personaxes moi típicos deste país que ofrecen auga aos viandantes aínda que non é recomendable bebela xa que non é auga envasada.
Augadores na praza Jemma el Fna.

A KOUTOBÍA.- Pegada a esta praza podemos ver a mesquita máis grande de Marrakech edificada no S. XII, sirveu como modelo para construir a Xiralda de Sevilla. O seu nome, "Koutobía" significa mesquita dos libreiros xa que no pasado rodeaban o edificio moitos postos de libros.
Foi edificada polos almohades cando conquistaron esta capital que estaba dominada polos almorávides e acusaron a estes de desviarse da interpretación correcta do islam, por eso destruiron tódolos seus edificios anteriores.
É o edificio máis alto de Marrocos e non se pode construir ningún edifcicio que a supere en altura.
Mesquita Koutubía. Só se pode visitar o exterior.


ZOCOS DE MARRAKECH.- 
Despois de ver a Praza Jemma El Fna e a Koutubía, adentrámonos no Zocos, un lugar laberíntico de rúas, calexóns e tantísimos postos de venta de todo tipo de obxectos que podemos acabar algo saturados.
Tomando sempre como referencia a Praza Jemma El Fna, xa que tódalas rúas principais dos zocos empezan aí, adentrámonos nun mundo no que estas rúas empezan a ramificarse en moitas outras. Aí véndese de todo o imaxinable e é difícil resistirse a non comprar tanto pola oferta que hai como pola insistencia dos vendedores.
Nos zocos vimos tamén moitas motos, carros tirados por vehículos ou por burros...había que ter moito coidado aínda que parecían expertos conductores afeitos ao traxín da xente porque nos esquivaban cunha facilidade incrible.
Tipos de vehículos nos zocos.

Nos zocos véndense obxectos de todo tipo. 
Praciña da medina

Hai moitos postos de especias. Xeralmente están expostos por gremios: o dos artesáns, o das especias, o das alfombras, o dos ferreiros...
Especias
As especias forman parte da cociña marroquí dende tempos inmemoriais. Están expostas nos zocos de xeito artístico e é fermoso velas con tanto colorido. 
Especias
Os zocos de Marrakech son uns dos máis coñecidos e visitados no mundo.
Zoco de Marrakech


O zoco de Marrakech está considerado o máis grande de todo Marruecos. A min pareceume maior o de Fez.

A medina está rodeada por unha muralla que mide 19 km. e ten 19 portas de acceso. Na foto seguinte, vemos unha delas.



 A foto seguinte é unha mostra de que dentro da medina circulan todo tipo de vehículos.



Nun dos nosos paseo polo zoco, cando nos deixaron tempo libre, metémonos por calexóns laberínticos onde xa non existía vida comercial. Esto foi o que vimos: rúas moi estreitas sen ninguén porque os turistas estaban onde hai tendas e os que aí viven estarían vendendo ou dentro das súas casas.

Rúa na Medina de Marrakech


Vimos tamén unha perruquería como eran as de Galicia hai 50 anos.
Perruquería marroquí

Rúas na Medina de Marrakech.

XARDÍNS DA MENARA.-
Foron construidos no S. XII e o nome menara refírese a cor verde  da pirámide do tellado do pavillón que vimos no estanque. (En árabe verde dise menzeh) Están situados fóra da Medina.
Hai moitísimas oliveiras á sombra das que, cando hai bo tempo, veñen os marroquies pasar o día comendo aí.
Á sombra da oliveira
dá gusto parrafear
ten a folliña miúda,
non deixa pasar o luar.

Entrada aos xardíns da Menara. En 1º plano, o guía do noso grupo.
O pavillón ao fondo do estanque foi construido no S. XVI e renovado no S. XIX por un sultán que se hospedaba aí.
Estanque e pavillón

O estanque e o campo de olivos con máis de 40 variedades son os elementos máis destacados destes xardíns. O estanque recibe a auga da cordilleira do Atlas por medio dun sistema de canalizacións subterráneas de 30 km. de lonxitude.
Estanque dos xardíns da Menara

HERBOLARIO BAB AGNAOU.-
Visitamos este herbolario que en distintas informacións recollidas afirman que os seus productos son naturais e moi bos. Moita xente comprou cremas, esencias, colonias...etc.
Herbolario Bab Agnaou en Marrakech


PAZO BAHÍA.-
Situado dentro da medina de Marrakech, foi construido a finais do S. XIX. Ten 160 habitacións  con vistas a numerosos patios e xardíns.
Pazo da Bahía
O promotor da construcción do Palacio Bahía de Marrakech, foi o gran visir do sultán Abdelaziz, Ahmed Ben Moussa, conocido tamén como Bou Ahmed o Ba Ahmed. A lenda di que era un escravo negro que lograra ascender ao máis alto da escala social, aínda que outras fonteslle atribuen unha ascendencia de boa estirpe. Do que ninguén dubida é de que era un tipo extremadamente cruel e que gobernou con man dictatorial en Marruecos. 

6 anos tardou en construirse este pazo no que traballaron os mellores artesáns da cidade.
A impresionante decoración dos teitos.

Na actualidade, tódalas habitacións do Palacio da Bahía atópanse vacías, porque cando faleceu o visir en 1900, o fastuoso inmoble fue desvalixado, incluso polas esposas, por orde do sultán, que mandou trasladar as pertenencias ao seu propio pazo. Desapareceron todolos mobles e alfombras do Palacio Bahía. Só quedaron intactos os teitos, cunha impresionante decoración; os mosaicos das paredes, os baños de mármore, ademáis da incríble decoración dos arcos e a gran beleza dos artesonados policromados dalgúns dos teitos.
Detalles arquitectónicos do Pazo  Bahía

Despois, en tempos do Protectorado Francés en Marrocos, o Palacio Bahía foi o lugar elexido polos franceses para albergar as oficinas do mariscal Lyautey.

Na actualidade, só se visita un tercio das dependencias do Palacio Bahía. A zona privada do Pazo é propiedade da familia real e emprégase como residencia dos dignatarios extranxeiros que chegan a Marrakech. Un dos lugares máis espectaculares do Palacio da Bahía de Marrakech é o gran Patio de Honor. Trátase dunha gran explanada de 50 por 30 metros de lonxitude cuberta de mármore italiano e mosaicos marroquíes e rodeada por unha galería de 52 columnas de madeira á que dan o harén das catro esposas do gran visir e as estancias destinadas ás súas 24 concubinas e os seus fillos. Este patio espectacular conta cun fermoso estanque central e tres fontes. 
Patio de Honor do Pazo Bahía

Estanque central do Patio de Honor

No pazo hai instalacións do Ministerio de Cultura marroquí e tamén alberga concertos de música e exposicións de arte. Na nosa visita había unha exposición de traxes inspirados na chilaba marroquí e nos traxes andaluces con bata de cola. O deseñador español Manuel Fernández e doce mulleres españolas e marroquíes son os artífices desta exposición.

Exposición de traxes no Pazo da Bahía

Este Pazo é de estilo marroquí cunha parte exterior sobria, se ostentación e cun interior moito máis rico en decoración con fermosos mosaicos formando figuras xeométricas, fontes de materiais como o mármore, madeira traballada artesanalmente... 
Mosaicos, madeira, fontes de mármore...


XARDÍNS MAJORELLE.-
No ano 1919 asentouse en Marrakech o pintor francés Jacques Majorelle e no 1924 creou estes xardíns. Nun principio usounos como inspiración persoal pero en 1927 foron abertos ao público.
Estes xardíns pertencen ao deseñador francés Yves Saint Laurent dende 1980.
Entrada aos Xardíns Majorelle

 Hai unha gran variedade de plantas como estes enormes cáctus.

A cor azul Majorelle creada polo artista está por tódolos recunchos. O xardín está coidado actualmente por 20 xardineiros e é unha das atracións turísticas máis importantes de Marrakech. Tamén dá cobixo a máis de 15 especies de paxaros.

En1980, Yves Saint Laurent e a súa parella sentimental Pierre Bergé fundan a «Association pour la Sauvegarde et le Rayonnement du Jardin Majorelle», readquiren o chalet taller e o xardín que fan restaurar e incrementan o número de especies vexetais do xardín de 135 a máis de 300. Conservan a parte de vivenda para o seu uso privado e transforman o taller en Museo de arte islámico de Marrakech.

Dentro dos xardíns hai tamén un museo pintado no exterior dunha cor azul intenso: o azul Majorelle creada polo artista en 1937.
Museo pintado de cor azul Majorelle

Dentro dos xardíns hai tamén unha cafetería que algúns e algunhas aproveitamos para tomar un café ou un té. Podías estar fóra na terraza ou dentro ao pé dunha chimenea do máis acolledora. Eso si, os prezos son algo caros con trespecto a outros lugares do país. Foi onde máis caro pagamos as consumicións que tomamos.
Persoalmente, estes xardíns non me pareceron "gran cousa", penso que están sobrevalorados e son pequenos, xa que nuns 10 minutos tíñamos todo visto.


Cafetería dentro dos xardíns

Estivemos tamén na parte nova da cidade que medrou ao longo dos anos fóra da medina. Estas son algunha imaxes:

A parte nova de Marrakech

Sorprendeunos atopar un limpabotas. Vense xa moi poucos.
Un limpabotas. 

Parte nova de Marrakech.

Dicir por último que o noso hotel nesta cidade (Adam Park) estaba moi ben e que as cenas e almorzos que tomamos nel tamén estiveron dentro do correcto.
Os restaurantes aos que fomos nesta cidade eran verdadeiros pazos por dentro. Preciosos! e a comida neles tamén fenomenal. Estas son opinións subxectivas, da miña experiencia, claro. Ao mellor outras persoas non opinan igual. Dependerá do grao de esixencia e dos gustos de cada persoa.

Exterior do noso hotel en Marrakech

Exterior do noso hotel en Marrakech

Piscina do hotel de Marrakech

O luxo dun dos restaurantes nos que comemos en Marrakech

Tamén tivemos unha cena de gala nun restaurante-palacio moi, moi fermoso.






PÁxinas web consultadas:

https://laguiaviajera.com/que-ver-en-la-plaza-jemaa-el-fna-marrakech/

https://es.wikipedia.org/wiki/Jardines_de_la_Menara
https://www.sientemarruecos.viajes/blog/jardines-de-la-menara/
https://www.barcelo.com/guia-turismo/es/marruecos/marrakech/que-ver/palacio-de-la-bahia/
https://elfarodeceuta.es/chilaba-bata-cola-marrakech/
https://www.disfrutamarrakech.com/jardines-majorelle
https://es.wikipedia.org/wiki/Jard%C3%ADn_Majorelle
https://es.wikipedia.org/wiki/Marrakech