domingo, 22 de agosto de 2021

FRAGA DAS REIGADAS. RUTA HOMOLOGADA: PR-G 208 (A PONTENOVA- LUGO)

 Fixemos esta ruta cando o grupo estaba nos seus inicios e aínda non estaba homologada, si sinalizada polo concello, que agora consigueu a súa homologación. Daquela era inverno e as árbores estaban sen follas, se xa nos parecera moi fermosa, hoxe con todo o seu verdor estaba espectacular!!

A ruta que fixemos hai uns anos:

Rutas de sendeirismo: FRAGA DAS REIGADAS ( A PONTENOVA)

 Aínda que a ruta leva o nome de Fraga das Reigadas realmente atravesa dúas: esta e a de Vilarxuvín. Son dúas das fragas máis fermosas de Galicia, con castiñeiros, carballos, abelairas, amieiros, bidueiras, algún acivro...moitas veces camiñaremos á beira do río Reigadas e outras verémolo encaixonado aló embaixo.
Veremos os restos de dous muíños, duas fervenzas, moitas, moitísimas pontes ben rústicas, a ferraría de Bogo que tanta importancia tivo no pasado...
Esta ruta está dentro da área "Río Eo- Oscos- Terras de Burón" declarada Reserva da Biosfera pola UNESCO no ano 2007.
Unha ruta que os amantes do sendeirismo non podemos perdernos!!

A ruta en Wikiloc

Características:

Lonxitude: 11,31km.

Dificultade: Media-baixa (ten baixadas importantes e algunha que outra costa)

Ruta lineal ben sinalizada

Descripción:

A ruta inicíase na aldea de Barreiros que pertence á parroquia de S. Pedro de Bogo. Situada a 800m. de altitude é unha pequena aldea que apenas chega aos 20 habitantes.

Aldea de Barreiros AQUÍ

Cando chegamos había néboa. Ás aldeas desta zona chámanlles "as aldeas da néboa" pola gran cantidade de veces que as cubre.

Aldea de Barreiros


Capela de Santa Sabela en Barreiros

Na capela deberemos coller á esquerda e deseguida atoparemos o panel indicador da ruta.

Empezamos a baixar:

OLLO!! Aquí seguimos de frente ao ver o camiño desbrozado e no ver ningún sinal de ruta. Hai que pillar á dereita!!


Deseguida aparecen os sinais e adentrámonos na fraga.


Dende que está homologada, a ruta conta con escaleiras e cordas para agarrarse:


Atopamos a 1ª ponte das moitas que imos cruzar.

Estamos inmersos en plena fraga e non pode gustarnos máis!!


Hai pontes de tódolos estilos pero todas elas moi rústicas:

Unha preciosidade de fraga:


E chegamos á 1ª fervenza: a do Pozo da Chamosa.
Fervenza do Pozo da Chamosa

Unha fermosa fonte: a de Paradela

Aquí vemos unha ouriceira. É unha construcción tradicional para gardar os ourizos das castañas no mesmo souto e así protexelas de animais como o xabaril. Teñen forma circular cunha entrada nun punto chamdo porteliña. No interior póñense os ourizos aínda sen abrir e cóbrense con follas de castiñeiros secas, de xeito que se poden conservar varios meses. Estas construcións fóronse abandonando debido a que as castañas aquí conservadas tiñan menos valor xa que se dicía que sabían a "ouriceira".
Ouriceira, chamadas noutros lugares corripas, uriceiras...

E chegamos ao muíño da seimeira, nun enclave moi fermoso:

Vemos a rudimentaria canle que traía a auga ao muíño.

A seimeira:

O río Reigadas


O río segue quedando á nosa dereita aínda que agora non o vemos. Agora iremos por este camiño costa arriba durante 600m. aprox.

Ata coller outra vez á dereita para baixar un sendeiro de 600m.

Que nos vai levar á Ferraría de Bogo, unha testemuña do tipo de instalacións siderúrxicas que precederon aos altos fornos do século XIX que transformaban o mineral de ferro en metal aproveitand a enerxía hidráulica.

Os inicios desta ferraría sitúanse no S. XVI pero desta antiga, non se conserva nada. A actual foi reconstruída no século XVIII e a súa actividade cesou no S. XIX por un incendio que só respetou as paredes e unha vivenda.
Na foto de abaixo vemos o perfecto estado no que se conserva a roda hidráulica de madeira que facía xirar ese tronco horizontal que a atravesa, chamado árbore de levas.
Roda hidráulica de madeira que facía xirar as aspas e así a árbore de levas.

No ano 1993 a Xunta De Galicia financiou a restauración desta ferraría como museo etnolóxico. 
 
A partires da ferraría camiñaremos por asfalto durante 1,5km aprox. 

Ata chegar ao Machuco, onde remataremos a nosa camiñata que oficialmente remata algo máis adiante, na aldea de A Hermida pero comentáronnos que eses 3km. aprox que quedaban non valían moito a pena.

No Machuco hai unha Casa de Turismo Rural: Casa Fidalgo moi prezada seica pola xente que quere decansar alonxándose de aglomeracións e buscando tamén a fermosura destas paisaxes que ten ao redor.


Información sobre a ferraría sacada de:Ferrería de Bogo | Patrimonio Mineiro (camaraminera.org)

domingo, 15 de agosto de 2021

SENDA DO RÍO SISALDE + PARQUE DE MONTICAÑO + SATUARIO DE SANTA Mª DA PASTORIZA (ARTEIXO)

 

Hoxe fomos ao concello de Arteixo , na provincia de A Coruña, para realizar unha ruta moi curta e moi fácil e por eso quixemos ademais desfrutar doutros espazos naturais que ten este concello, e así pola tarde subimos ao Parque de Monticaño na parroquia de A Pastoriza e achegámonos tamén ao santuario de Santa Mª de Pastoriza na mesma parroquia.

A Senda do río Sisalde presenta dúas versións que no cartel que hai ao principio da ruta están ben explicadas: unha versión trazada de vermello duns 10km. que deixamos para outra ocasión e a que nós fixemos, a trazada en amarelo de 7, 8 km.

Esta ruta, ademais de curta é moi doada de camiñar, apenas ten desniveis e o chan é moi regular e cómodo.

Aínda que é unha ruta fermosa, non é espectacular, por eso se imos de lonxe e só facemos esta camiñata pode sabernos a pouco. Por ese motivo nós programamos para a tarde outras visitas neste mesmo concello.

SENDA DO RÍO SISALDE:

Características:

Lonxitude: 7,8 km.

Dificultade: fácil

Ruta circular moi ben sinalizada.

A ruta en WIKILOC

A miña Valoración desta ruta:🔅🔅🔅

Descripción:

Saimos de ao pé do restaurante "Pirixel" xunto á praia de Barrañán, onde temos un panel grande indicando as características da ruta que imos facer.

Iniciando a ruta

Case ao inicio temos Os Boedos  sinalizado no panel que vimos. Esta zona é así chamada polo nome destas herbas que abundan  a ámbolos dous lados da pista.  É unha zona pantanosa que no inverno e primavera acostuma a estar moi encharcada. As plantas que medran aí son estas herbas: os boedos.

Os Boedos

Iniciamos agora unha leve subida ata o Monte de Cartas:

Dende este monte, as vistas son espléndidas:

Ás veces imos por sendeiros moi sombreados:

E noutras ocasións, a paisaxe ábrese en verde:

Estamos en zona rural e os cultivos de millo así o atestiguan:

E chegamos ao famoso túnel de loureiros, tal vez a foto que máis se ve desta ruta:

Vólvese a abrir a paisaxe. Agora baixamos cara aos muíños:

Por una pista moi cómoda, imos á busca do río Sisalde:

Xa case chegamos aos muíños aínda que non oimos o río porque é moi estreito e leva pouca auga:

Muíño de A Zapata, totalmente restaurado:

O muíño polo outro lado:

Case pegado ao restaurado, vemos outro totalmente en ruínas:

O entorno dos muíños é fermoso:


Imos achegándonos xa á igrexa de Barrañán, aldea que vemos ao lonxe. Vemos campos de trigo, algo que chama a nosa atención xa que nalgunha zonas de Galicia este cultivo está totalmente desaparecido.

A igrexa de S. Xián de Barrañán atópase no lugar chamado "O igrexario".
Ten unha soa nave e é orixinaria do S. XIII.

Igrexa de S. Xián de Barrañán.

Seguimos a ver cultivos de trigo:


E deseguida chegamos de novo á praia de Barrañán que é un espazo natural protexido cun sistema dunar moi importante que ten un grande valor ecolóxico e paisaxístico. A pesares desto e de que avisan no cartel de entrada á praia de que que hai que respectar as dunas, non pisalas...etc vimos moita xente derriba delas coas sombrillas...falta moito espíritu cívico e moita educación medioambiental e cultural.

Praia de Barrañán. Ten 1200m de lonxitude e é unha praia ventosa, moi apreciada polos surfistas, aínda que hoxe o mar estaba moi en calma.
Vemos tamén como a xente se instala derriba das dunas.

PARQUE DE MONTICAÑO

Despois de rematar a Senda do Río Sisalde, e como xa queríamos visitar este parque, pois achegámonos alí xa para comer debaixo da sombra dalgunha das moitas  árbores que hai neste inmenso parque.

A ubicación deste parque AQUÍ

Nesta zona houbo unhas antigas baterías militares que defendían ría de A Coruña e aínda podemos ver elementos militares como canóns, o bunker principal e moitos pavillóns restaurados.
O Ministerio de Defensa, devoveu estes terreos ao concello de Arteixo no ano 1998 que os converteu (44.000 metros cadrados) nunha inmensa zona verde con moitísimas árbores, zonas axardinadas,  un parque infantil, unha área recreativa...Esta zona é ademais un inmeso miradoiro sobre a cidade de A Coruña, o seu porto exterior e outros concellos próximos.
Hai varias sendas para pasear por todo o parque con bancos para descansar se queremos. Un lugar que nos encantou e que desfrutamos moitísimo xa que a pesares de ser agosto había moi pouca xente.
 O primeiro que vimos ao baixar do coche, foron estas árbores das que chama a atención o troco tan retorto que teñen. Investigando, parece que son falsos loureiros. A folla dende logo parécese moito aos que coñecemos todos.


Vistas da entrada principal ao parque.

Dende aquí temos vistas excelentes da cidade de A Coruña e os seus arredores:

Restos da antiga batería militar que houbo aquí:

Un gran parque infantil (na foto non se aprecia todo) 

Grandes espazos verdes moi coidados e que invitan ao relax:

Restos dos antigos pavillóns:

Outro miradoiro dende o que apreciamos o porto exterior de A Coruña e Punta Langosteira:


Pavillóns da antiga batería militar restaurados e cun entorno ben acondicionado.

Despois de comer neste parque e de percorrelo todo sacando fotos e parando a descansar e a contemplar as fabulosas vistas que ofrece, ao baixar fixemos unha parada no Santuario de Santa Mª da Pastoriza que está moi próximo ao parque e que pertence á  mesma parroquia á que tamén pertence o parque de Monticaño: parroquia de Pastoriza no concello de Arteixo.

A ubicación, AQUÍ

A igrexa de Santa Mª da Pastoriza foi anteriormente un templo románico. A construcción do actual santuario iniciouse no S. XVII.

É este un santuario de grande devoción cunha concurrida romaría que se celebra en setembro. Coma tódolos santuarios ten a súa lenda mesturada con historia.
Emilia Pardo Bazán, gran devota desta santa editou no 1887 o libro "La leyenda de la Pastoriza". Neste libro di a autora que o rei suevo Rechiario, 1º rei cristián de Hispania, fundou a igrexa da Pastoriza, na que se adoraba unha virxe.


Por mor da invasión dos normandos ou pola chegada de Almanzor, alguén agachou a imaxe da Virxe nuns penedos para salvala dunha posible profanación. A pequena igrexa fora derribada pero a imaxe da Virxe salvouse por estar escondida ata que unha nena que pastoreaba o gando atopouna debaixo dun montón de pedras no Monte do Cruceiro. Dende aquela, este lugar é coñecido como "O berce da Virxe"

Dúas pías bautismais que podemos ver no atrio:

Detrás do ábside podemos ver este cruceiro de Domingo Pérez de Doicela posiblemente do S. XVIII.
 
E diante da fachada podemos ver este de Blas Pereira do S. XVII


Álvaro de Torres Taboada, pertencente a unha acomodada familia de A Coruña, comprometeuse nunha peregrinaxe no 1887 a construir unha imaxe da Virxe en pedra sobre o lugar onde se lle aparecera á pastora. A Virxe de granito foi encargada a un canteiro chamado Xosé Couso no 1887.
Para subir ao Monte do Cruceiro hai que subir 111 escaleiras pero son cómodas, moi baixiñas e con sombra e bancos para descansar quen o precise.

Chegando ao pico:

Imaxe da Virxe en granito:

A situación de " O berce da Virxe", como se coñece este lugar, é privilexiada xa que domina parte da parroquia de Pastoriza e incluso A Coruña.





http://www.queverengalicia.com/