venres, 26 de xaneiro de 2024

PASEO MARÍTIMO: PEIZÁS_PAMPILLOSA. RUTA CIRCULAR.(FAZOURO-FOZ)

 Hai pouco que foi inaugurado un novo tramo de Paseo Marítimo no concello de Foz: o que une a praia de Peizás coa praia da Pampillosa quedando deste xeito completado e unida toda a costa deste concello.

Eu quixen facer unha ruta circular co fin de alongar esta ruta porque só o paseo é unha distancia moi curta (2 km.) e así poder desfrutar tamén doutras zonas interesantes da parroquia.

Características da ruta:

Lonxitude: 6,3 km.

Dificultade: fácil

Ruta circular sen sinalizar. Deixo o meu track en WIKILOC

Descripción:

Eu partín da área recreativa que está cerca da praia da Pampillosa e que en canto chega o bo tempo ten unha grande afluencia de xente. Dende este mesmo lugar parte tamén a Ruta do Río Ouro.

Área Recreativa onde está exposta a antiga Ponte de Ferro

Pillamos o mesmo carreiro que segue a ruta do Río Ouro. Vemos ao fondo a Ponte de Ferro, que é peonil, sobre o río.
Área Recreativa e Ponte de Ferro sobre o Ouro

A Ruta do Río Ouro, a pesares de ser bastante coñecida e promocionada, está sen sinalizar.

Pasamos ao pé da Obra Pía. Estes edificios formados por unha antiga escola(o pequeno) e a casa do mestre(o grande) foron rehabilitados non hai moitos anos.

Foron mandados construir por Francisco de Cora e Miranda, natural de Lieiro en S. Cibrao. En 1803, otorgou testamento aberto fundando unha escola en Vilarmea "Para la enseñanza de niños y niñas en las primeras letras, escrivir, contar, saber con inteligencia la Doctrina Cristiana, confesarse y comulgar, oir Misa con intención y devoción"

Na parte de atrás da escola, onde agora se ve un muro e árbores, houbo un lagar tamén construido por Francisco de Cora

Anos máis tarde, no 1951, apróbase o regulamento da Fundación "Obra Pía de Fazouro".

"Por orden ministerial del 11 de mayo de 1951 fue resuelto el expediente de transmutación de fines de la Fundación benéfico-docente "Obra Pía de Fazouro" acordándose que las rentas se apliquen en lo sucesivo al sostenimiento de clases complementarias de enseñanzas del hogar en la Escuela Nacional de niñas de dicha localidad"

Edificios da Obra Pía

A Obra Pía ten unha finca arredor que actualmente é unha área recreativa aínda que a día de hoxe está bastante descoidada. Apenas ten afluencia de xente porque os accesos son malos e non hai aparcadoiro cerca.


No mesmo entorno hai os restos do que foron uns muíños.
Antigos muíños

O percorrido continúa uns metros máis ao pé do río Ouro
Río Ouro
Abandonamos a Ruta do Río Ouro torcendo á esquerda por onde está o depósito da auga. Na foto, o río,un cabozo estilo Mondoñedo e ao lonxe os barrios da Pontevella, do Cachón e do Redondal.

Collemos a estrada que nos levará ao barrio do Souto. Vemos a Fonte da Pasada onde antigamente tamén se lavaba a roupa.
Fonte da Pasada
 A subida suave ao barrio do Souto.

O barrio do Souto está alto e ten fabulosas vistas. Só hai dúas vivenda e as dúas habitadas.
O Souto
 
Vistas dende o Souto
Vistas dende o Souto

Dende o Souto vemos outros barrios de Fazouro: Lousada, Villarmea, a Pontevella...etc
Vistas dende o Souto

Un camiño dos de sempre!! Poucos quedan xa nesta parroquia!

Pasamos polo antigo Camiño Real no barrio de A Rúa onde vemos unha curiosa construcción formada por un pozo e un pombal enriba. 
Pozo e pombal

Desembocamos no Polígono Industrial de Fazouro vendo o barrio de A Rúa.

Subindo á Granda temos boas panorámicas. En 1º plano, parte do Polígono Industrial e ao fondo, barrios de Fazouro: Bargado, Lousada...


Fazouro e parte da súa zona costeira.

Na Granda só hai unhas 4 casas. Penso que só unha está habitada.

E dende  A Granda baixamos á estrada xeral.

 Despois de cruzar a estrada xeral, cruzamos a ponte sobre a vía do tren.

Mirando cara ao Oeste vemos o lugar As Chaves en 1º termo e ao lonxe Bargado, Lousada...

Mirando cara ao Leste, vemos o barrio de Caldouceiro

Outro camiño de carro. Oxala non o asfalten! Non é necesario, tódalas vivendas próximas teñan bos accesos xa.

Ao rematar o camiño anterior, temos a opción de seguir de frente e enlazar xa co novo paseo marítimo ou ben pillar á dereita e ir pola estrada uns metros que foi o que eu fixen.

Uns metros máis adiante volvemos ter a opción de pillar á esquerda para o novo paseo ou ben seguir na estrada. Eu fixen esto último.

Deseguida, torcendo á esquerda chego á Praia de Peizás.

A praia de Peizás pertence case toda á parroquia de S. Martiño dentro do concello de Foz. ë unha fermosa praia con moita ocupación en verán que ten o inconvinte de que en marea chea se queda sen areal.
Praia de Peizás

Dende Peizás xa podemos camiñar polo recén inaugurado paseo. Eu prefiro facelo polo antigo carreiro que había antes, máis pegado ao mar e tamén porque había case masificación de xente no novo paseo.
Carreiro antigo

Por aquí non vai ninguén (todos e todas van algo máis arriba polo camiño "cómodo") A min gústame moito maís camiñar por aquí.

Se vas polo novo paseo, non podes contemplar esta marabilla!

Nin podes ver estas furnas:
Furna
Agora si que non segue a opción de ir pola beira do mar e teño que enlazar co paseo novo.

Había bon temporal no mar. Na foto vese por onde viña antes o antigo carreiro.

Estes carreiros son os que a min me gustan. Canto máis naturais, mellor!

Unha fermosa zona de lecer.

Imaxe do novo paseo.

O mar hoxe que hai temporal cgega arriba de todo pero en marea baixa aquí hai unha pequena e solitaria praia: é a da Pedras da Salsa ou Sarrido
Praia de Sarrido ou Pedras da Salsa

Fixeron esta ponte en madeira para salvar un rego que desemboca na praia anterior.

Outra vista do novo paseo.

Achegándonos á beira do mar vemos os acantilados que foi formando a erosión que nesta zona é moi grande. A paisaxe desta costa cambia nun curto espazo de tempo polos enormes socavóns que o mar vai formando, por este motivo levaron o percorrido do paseo bastante alonxado da beira do mar, se o fan moi próximo a el en poucos anos desaparecería.

Xa cerca do final do percorrido, vemos unha imaxe da outra parte de Fazouro: Bargado, Lousada, algo de Nois... e a praia da Pampillosa que é inmensa pero está convertida nun verdadeiro coído.


martes, 23 de xaneiro de 2024

SENDA LITORAL DAS PRAIAS DE ARTEIXO (SA 15-01)

Hai dous anos que xa realizamos en Arteixo unha ruta: Senda do Río Sisalde aproveitando tamén a viaxe para visitar o Parque de Monticaño e o Santuario de Santa Mª da Pastoriza.

Hoxe realizamos unha ruta costeira para coñecer as praias deste concello pola chamada Senda Litoral . É un percorrido lineal que vai dende a praia de Sabón ata a de Barrañán e en lugar de voltar polo mesmo sitio, fixemos unha ruta circular voltando máis polo interior pero sen deixar de vista as praias, vistas agora dende o alto.

Características da ruta:

Lonxitude: 13,5 km.

Dificultade: fácil

Ruta circular só sinalizada no 1º tramo. Para facela circular hai que seguir un GPS. Eu deixo o meu track en WIKILOC

Descripción:

Empeza esta ruta na praia de Sabón onde podemos deixar o coche nun amplo aparcadoiro que hai. 

Esta praia está pegada á Central Térmica instalada neste lugar onde tamén se fixo un encoro coñecido como Encoro do Ruxidoiro. Na foto vemos a desembocadura deste encoro.

Praia de Sabón
Empezamos o percorrido pola Senda Litoral que está integrada no ZEC (Zona de Especial Conservación) Costa da Morte dentro da Rede Natura 2000.
Senda Litoral
Na seguinte foto, vemos o aparcadoiro onde deixamos os coches e a Central Térmica de Sabón que foi desmantelada en 4 anos: dende 2015 ata 2019.
Central Térmica de Sabón

Pegada á de Sabón está a praia de Alba que realmente forma unha sola coa anterior. É unha praia con tódolos servizos e cun importante sistema dunar.

Praia de Alba

Unha vaca, un burro, un can...animais artificiais...a verdade é que naturais salvo cans, que si vimos moitos, dos outros non había.

O río Bolaños ou río de Arteixo  desemboca na praia de Alba.


O día está perfecto para camiñar. Hai sol que se agradece e a temperatura é moi agradable.

Senda Litoral de Arteixo
Unha pequena cala chamada Praia de Varela.
Praia de Varela
Estámonos achegando ao monumento ao Voyeur ou Vixiador en frente dun pequeno faro.

A cala pegada ao monumento é a Praia dos Cacheiros
Praia dos Cacheiros.
Este monumento que chama a atención é obra de Enrique Saavedra. Son uns anteollos de 14,5 m. que se chama oficialmente "Monumento al voyeur" pero que tamén é coñecido como O Vixiador ou O Mirón. Foi instalado no 2006 para conmemorar a construcción do paseo marítimo.
O monumento compleméntase cunha escaleira rematada nunha silla a 5m de altura que permite subirse e contemplar o océano
Eu mesma mirando polos inmensos anteollos.

Un día fermosos de sol e o mar bastante alporizado.


Fomos vendo prais e pequenas calas pero tamén algún acantilado de certa altura.
Praia (máis ben coído) O Carreiro

A praia de Ripibelo tamén chamada praia da Salsa ten forma de enseada e unha area fina. O entorno é agreste e rochoso.
Praia de Ripibelo

Había moita xente paseando, en bici, facendo deporte... neste solleiro domingo.
Praia de Ripibelo

Vemos a continuación a Praia Herbosa e a illa do mesmo nome. É unha pequena cala rodeada de acantilados e de difícil acceso.
Praia Herbosa

Hai senda peonil e senda para bicis.


A praia da Hucha non sabemos en que condicións estará no verán pero agora no inverno é un verdadeiro coído
Praia de Hucha

E chegamos á praia de Valcobo que ten unha forte ondaxe, o que a fai idónea para a práctica do surf. Nós cruzamos a praia pero tamén se pode ir pola arte de arriba se non queres camiñar sobre a area.
Praia de Valcobo
A partires de aquí disminúe moitísimo a presenza de xente. Xa non hai case ninguén paseando nin facendo deporte.

 Ao lonxe vemos as Illas Sisargas. Frente a elas está Malpica.
 
E xa case estamos a rematar esta Senda Litoral. Vemos as praias de Combouzas (nudista) en 1º plano e máis aló a de Barrañán.
Praias de Combouzas e Barrañán.

Durante uns metros camiñamos pola beirarrúa.

A praia de Barrañán  é un espazo natural protexido cun sistema dunar moi importante que ten un grande valor ecolóxico e paisaxístico. Ao pé desta praia comenza e remata a Senda do río Sisalde.

Rematando xa esta senda oficialmente lineal, pero que nós imos facer circular cruzando a estrada ao pé da casa grande (é un restaurante agora no inverno pechado) que vemos na foto.


Metémonos agora cara ao interior. Estamos na parroquia de Barrañán.

Mirando á esquerda e a medida que ascendemos lixeiramente vemos de novo a costa e lugares da parroquia de Barrañán.

Atravesamos o lugar de Campo dentro da parroquia de Barrañán.


Hórreoas típicos desta zona en lugares altos con excelentes vistas.

Tamén percorremos camiños de toda a vida que aínda perviven en zonas rurais, aínda que por desgraza, cada vez quedan menos.

É unha gozada camiñar con estas vistas. Agora vemos o mesmo ca antes pero dende o alto e pasando por outros lugares.

Tamén camiñamos uns metros pola beirarrúa da estrada DP-0514

E pasamos moi cerca da praia de Valcobo.

En lugar de pillar á esquerda cara á praia e á Senda Litoral, torcemos á dereita e logo duns metros, á esquerda polo carreiro que vemos na foto.

Un percorrido do máis variado xa que agora imos por asfalto entre eucaliptos.

Despois imos por un ancho camiño en ascenso.

Poucas veces perdemos estas vistas. Na foto, a praia de Sabón a onde nos diriximos e o Porto Exterior de A Coruña.

Pasamos cerca do polígono industrial de Arteixo no que vemos entre outras naves, a de Inditex.

Imos xa achegándonos de novo á Senda Litoral.


Cruzando a área recreativa ao pé da praia de Alba para acceder á Senda Litoral.

O río Bolaños desembocando na praia de Alba. Neste tramo vai moi encaixado pero un pouco máis adiante ábrese xunto ao mar, como vimos noutra foto máis arriba, no percorrido da ida.

Dúas pontes en madeira salvan este río.

A última foto vai ser este fermoso espazo con bancos mirando ao océano.


Páxinas web consultadas:

https://www.galiciamaxica.eu/galicia/a-coruna/playasabon/

https://www.lavozdegalicia.es/noticia/coruna/coruna/2020/10/31/chimenea-sabon-reciclada/00031604136530828140392.htm

https://elviajeroaccidental.com/monumento-al-voyeur